Wij verkleinen de afstand tussen denken en doen
Hoe groot is de kans dat dat lukt?
Een kunstenaar die zonder aarzeling een meesterwerk schildert, helemaal vanaf het begin. De toneelschrijver die geen workshop of lezing nodig heeft. De architect die een restaurant ontwerpt met een indeling en sfeer die zonder enige aanpassing werkt…
Evolutie is krachtig. Het geeft ons de kans om te herzien, te bewerken en te doen wat werkt, terwijl we dat wat niet werkt achter ons laten.
Zodra we beseffen dat er nauwelijks kans is dat we iets meteen goed doen de eerste keer, kunnen we de gelegenheid omarmen om te streven naar beter in plaats van perfect.
Doe het de eerste keer vooral fout!
Vrije vertaling van Seth’s blog ‘Getting it right the first time’
Er zijn twee dagen in het jaar waarin je niets kan doen.
Morgen en gisteren.
Blijft vandaag over.
En vandaag zijn er twee momenten waarin je niets kan doen.
Straks en zoeven.
Blijft nu over.
Nu is het enige moment waarin je iets kan doen.
Nu is het enige moment waarin je een verschil kan maken.
Nu is het enige moment waarin verandering kan plaatsvinden.
Nu is daarom beter dan binnenkort
Er zijn veel mensen die heel goed kunnen beschrijven wat er aan de hand is. ‘Dit is waarom het fout gegaan is’, ‘Dit is waarom het fout zal gaan’, ‘Dit is waarom het niet gaat lukken’ etc. Er zijn weinig mensen die ‘gewoon’ doen wat gedaan moet worden. De basishouding die je echt kan helpen is : “Ik regel het voor je!”
Dit is een van de boodschappen die Barak Obama in dit interview mee wil geven. Het deed me direct terugdenken aan een interview dat Arthur jaren geleden mocht opnemen. Het interview was met iemand die als hulpverlener bij de crash van het vliegtuig van Turkish Airlines betrokken was in 2009. Arthur stelde hem de vraag hoe hij nou wist wat hij moest doen toen hij aankwam op de plek van het ongeluk. Hij dacht even kort na en gaf toen dit antwoord:
“Je kijkt om je heen en gaat dat doen wat nog niet gedaan wordt”.
Dat antwoord is me altijd bijgebleven. Het vraagt om zelfkennis: wat heb ik aan kennis en vaardigheden die ik nu zou kunnen toepassen. Maar ook om daadkracht en (zelf)vertrouwen. En dat zijn volgens mij precies de dingen die nodig zijn om te voldoen aan het beeld dat Barak Obama schetst. Overigens heeft hij ook nog een tweede advies in de video dus kijk vooral tot het einde.
Je hoort vaak de uitspraak “fouten maken mag” maar wij denken dat niet klopt: fouten maken moet! Pas als je een fout maakt ben je ook aan het leren. Dan moet je natuurlijk wel kijken wat je de volgende stap beter kan doen, en dat dan ook doen.
Als iemand zegt ‘fouten maken mag’, mag dat dan ook? Vaak zie je aan de koppen al dat ze eigenlijk helemaal niet willen dat er fouten gemaakt worden. Dat kost immers tijd en geld. We zitten vaak in een systeem waarin fouten afgestraft worden in plaats van gestimuleerd.
We waren een keer in gesprek met een directeur van een groot bouwbedrijf. Zijn reactie was dat hij het zich niet kon veroorloven om veel fouten te maken. Hij had een ‘faalbudget’ en dat mocht niet overschreden worden. Dan zou de continuïteit van zijn bedrijf in gevaar komen. Dat laatste is begrijpelijk, maar wat weerhoud je er van om mensen te stimuleren meer fouten te maken binnen datzelfde budget? Als het goed is worden de fouten kleiner, worden eerder opgemerkt en wordt er meer van geleerd.
Fouten zijn vaak te groot voor ze opgemerkt worden. Vervolgens gaan we op zoek naar de oorzaak, naar dat eerste kleine stapje en de persoon die dat stapje gezet heeft. Die persoon wordt er op aangesproken en aangespoord om het vooral niet nog een keer zo te doen. Gek genoeg hebben we tegelijkertijd ook successen, maar die worden nooit zo ver geëvalueerd dat we weten wie welk klein stapje gezet heeft waarmee het allemaal begonnen is.
Is dat erg? Misschien niet, zolang we in ieder geval maar kunnen inzien dat fouten en successen alleen ontstaan als iemand een keer een klein stapje zet! De grootste fout die je kunt maken is niets doen terwijl je ook iets kleins had kunnen doen.
Benieuwd naar de foto? Scan de QR code, je komt dan uit op de pagina van Studio Tegenwind: https://studiotegenwind.nl/projecten/in-zicht. Zij hebben 99 tegeltjes in de stad Utrecht verspreid, wij kwamen deze tegen in de stadschouwburg in Utrecht.
De storm rondom gebruik van AI in het onderwijs lijkt inmiddels wat te gaan liggen. Waar begin dit jaar vooral de nadelen gezien werden ontstaat nu een genuanceerder beeld. Zou AI ook meer kunnen zijn dan een hulpmiddel voor leerlingen om fraude te plegen? Als het aan de VN ligt niet, zij willen AI verbieden voor het basisonderwijs. Vanaf 13 jaar zou je op school in aanraking mogen komen met AI. Maar wat als we AI zouden inzetten als oplossing voor het lerarentekort?
Wat als we bijvoorbeeld een veilige leeromgeving zouden kunnen creëren waar AI onderdeel van is. Je krijgt een opdracht en gaat daar mee aan de slag. Op de achtergrond kijkt AI mee en als je hulp nodig hebt kun je die vragen. Omdat AI weet wat de opdracht is en wat je al gedaan hebt kan hij je een stapje verder helpen. Niet door direct de oplossing aan te dragen maar door gerichte vragen te stellen zodat je zelf de oplossing kan vinden. Iedere leerling heeft zo AI als onderwijsasstistent.
Diezelfde omgeving zou ook kunnen helpen met het opstellen van het lesprogramma zodat de leerkracht meer tijd heeft voor persoonlijke begeleiding. Klinkt misschien als toekomstmuziek, maar ik heb het niet verzonnen, het is er al: Khanmigo.
Kijk vooral de video om een compleet beeld te krijgen wat er nu al mogelijk is en welke richting het ook op zou kunnen gaan. Wat mij trof is het besef dat we met AI extra mogelijkheden hebben om leerlingen te begeleiden, uit te dagen en te motiveren. Er zitten ongetwijfeld ook nadelen aan, maar AI afschermen, beperken en zelfs verbieden zonder eerst de mogelijkheden te onderzoeken is niet de oplossing.
Stap 1 die je nu kan zetten?
Meer leren over Khanmigo door het bekijken van een uitgebreidere demo
We zijn getraind om doelen te stellen, ze op te schrijven, misschien zelfs wel op te hangen zodat je er iedere dag aan herinnerd wordt. Je creëert als het ware een finish-lijn. Maar dit heeft een groot nadeel: misschien haal je die finish wel, dus stop met het stellen van doelen.
Een doel is een soort finish-lijn aan de horizon waarvan je nu denkt dat je daar uit moet komen. Het probleem is echter dat de wereld veranderd is tegen de tijd dat je bij de finish aangekomen bent. Er zijn nieuwe ontwikkelingen geweest die je niet had voorzien. Dat kunnen veranderingen zijn in je persoonlijke situatie of in je omgeving en waarschijnlijk zelfs beide.
Focussen op doelen zorgt ervoor dat je niet bereikt wat je eigenlijk had willen of kunnen bereiken. Emmanuel Acho (voormalig professioneel amercian football speler) zegt dat in zijn Ted-talk heel treffend:
Het halen van een doel is eigenlijk je straf
voor het zetten van dat doel.
Waarom zou je je laten beperken door een vastgesteld eindpunt? Bedenk liever wat je bedoeling is. Dus niet “ik wil over 9 maanden binnen 3 uur een marathon kunnen lopen” maar “ik wil de beste hardloper worden die ik kan zijn”. Misschien past daar die marathon in en misschien kun je wel veel meer of minder. Stop met het beperken van je mogelijkheden door het stellen van doelen en focus op je bedoeling!
Het makkelijkst is om de oplossing voor het probleem bij de medewerkers te zoeken. “Iedereen weer terug naar kantoor” is een veel gehoorde kreet de laatste weken. Zelfs Zoom geeft aan dat ze dit vereisen van hun medewerkers. En natuurlijk valt daar wat voor te zeggen. Het hybride werken vraagt immers ook om hybride-medewerkers. Maar laten we ook vooral eens naar de managers kijken. Wat kunnen zij veranderen, hoe kunnen zij ondersteunen in dit proces. Dat kan niet door te blijven doen wat er altijd werd gedaan. Waar blijft de Hybride Manager?
Ik heb regelmatig flash-backs naar begin deze eeuw. Ik ben begonnen met werken bij een IT-consultancy bedrijf en vrijwel direct gedetacheerd bij een klant en werd ‘opgevoed’ in een structuur van management op afstand. Later mocht ik de rol van manager zelf uitvoeren. Zo heb ik ervaren hoe het is om veel mensen te managen die ik niet dagelijks zag. Video-conferencing bestond nog niet echt. En toch waren we in staat om verbinding te houden en op de hoogte te blijven van de belangrijkste zaken.
Terug naar nu: ik zie bedrijven worstelen. Hoe houden we contact met elkaar als iedereen ergens anders werkt? Hoe hou ik overzicht en controle over ‘mijn mensen’?
Misschien kunnen we wat leren van de bedrijven die hier in getraind zijn omdat ze als bedrijfsmodel hebben om mensen niet op eigen kantoor te laten werken maar op afstand ‘bij de klant’?
Als ik nu in de rol van Hybride Manager zou kruipen zou ik zo snel mogelijk kijken wat ik wel kan doen. Alleen zo kan ik toetsen of en hoe het zou kunnen gaan werken. Ik heb het idee dat dit in deze tijd ook zou kunnen werken:
Dus niet (alleen) wachten op een maatregel voor het hele bedrijf, maar zelf een eerste afspraak inplannen met een van ‘mijn mensen’: “kunnen we volgende week afspreken om bij te praten? Ik ben benieuwd hoe het met je gaat, privé en met het werk. Ik kom naar jou toe, weet je een plek waar we rustig kunnen praten?”
En dan maar zien wat er gebeurt: na stap 1 komt stap 1.
Als je dichter wilt worden, schrijf dan poëzie. Elke dag. Laat je werk zien.
Als je aan improvisatie wilt doen, begin dan een gezelschap. Wacht niet tot je wordt geselecteerd.
Als je dieren wilt helpen, wacht dan niet op de dierenartsopleiding. Doe vrijwilligerswerk bij een dierenasiel.
Als je een scenario wilt schrijven, schrijf dan een scenario.
Als je aan marketing wilt doen, zoek dan een goed doel en verspreid het idee. Vraag het niet eerst.
Als je strategischer, menselijker of zorgzamer wilt zijn in je werk, wacht dan niet tot de baas dit vraagt.
Zodra we de ‘en’ weglaten (zoals in: ik wil dit doen en goed betaald, uitgenodigd, goedgekeurd en altijd succesvol worden), dan is het veel gemakkelijker om te doen wat we zeiden dat we wilden doen.
Vrije vertaling Seth Godin’s blog
Voordat nieuwsmedia bestonden waren er al fabeltjes, of was er dorpsnieuws, maar meestal waren onze rolmodellen en ervaringen gebaseerd op de realiteit.
Tegenwoordig het niet ongebruikelijk is om acht uur per dag omringd te zijn door media die worden gevoed door ‘grootste hits’ zoals ‘ergste’ overtreder, ‘laatste’ nieuws, ‘rijkste’ investeerder, ‘slechtste echtgenoot’, ‘grappigste’ regel van alle films ooit gemaakt etc. en beginnen we te denken dat alleen overdrijving ertoe doet.
‘Grootste hits’ zijn van nature ongebruikelijk. En als de media, die je in je opneemt, wordt geselecteerd uit een miljard mogelijke clips, wees dan niet verbaasd als je begint te geloven dat het ongewone normaal is.
Het is het niet.
(Vrije Seth Godin vertaling van zijn blog ‘Living in Hyperbole’)
PS Een hyperbool is de stijlfiguur van de overdrijving.
Een reden om een hyperbool te gebruiken kan zijn om bijvoorbeeld een emotie of een mening extra nadruk te geven. Maar ook variatie in schrijfstijl en humor kunnen redenen zijn om de hyperbool te gebruiken. Doorgaans wordt een hyperbool niet letterlijk genomen.
Voorbeelden van uitdrukkingen die hyperbolen zijn:
100% Antwoord van ChatGPT:
Er wordt vaak gezegd dat ‘doen’ de beste manier van denken is, omdat het praktische ervaring en feedback oplevert die moeilijk te verkrijgen zijn door alleen te denken of te plannen. Hier zijn een paar redenen waarom ‘doen’ zo belangrijk is:
Kortom, door te doen kunnen we praktische ervaring en feedback opdoen, onze creativiteit en innovatie stimuleren, onze motivatie vergroten, risico’s nemen en ons potentieel vergroten. Daarom wordt ‘doen’ vaak beschouwd als de beste manier van denken.
We approve this message – Vrije Denkers
Improviseren en experimenteren zijn beide waardevolle vaardigheden en hebben verschillende voordelen:
Kortom, improviserende en experimenterende vaardigheden bieden vele voordelen, waaronder het bevorderen van creativiteit, het vergroten van flexibiliteit en probleemoplossend vermogen en het vergroten van zelfvertrouwen.
Het is gemakkelijk om vast te zitten in het idee dat iets beter zal zijn in de toekomst. We stellen uit, denken dat we niet klaar zijn, of denken dat we iets anders nodig hebben om te beginnen.
De waarheid is dat “nu” beter is dan “binnenkort”, om vijf redenen:
Als we wachten op het perfecte moment om iets te doen, dan zullen we waarschijnlijk nooit beginnen. Er zal altijd iets zijn dat we denken dat we eerst moeten oplossen, of we denken dat we meer tijd, geld, of middelen nodig hebben. Maar als we blijven wachten, kunnen we kansen mislopen en onszelf belemmeren in onze persoonlijke groei en ontwikkeling.
Als we nu beginnen, hebben we meer controle over het resultaat dan wanneer we later beginnen. Als we wachten, kunnen externe factoren zoals veranderingen in de markt of onverwachte gebeurtenissen ons pad veranderen. Maar als we nu beginnen, hebben we meer invloed op de uitkomst van ons doel.
Wachten tot later kan veel stress veroorzaken. We denken misschien constant aan wat we moeten doen en wanneer we het moeten doen. Maar als we nu beginnen, verlichten we die stress en voelen we ons productiever en meer ontspannen.
Door nu te beginnen, vergroten we onze motivatie. Het is gemakkelijk om uitstelgedrag te vertonen en te denken dat we nog genoeg tijd hebben. Eenmaal in tijdnood raken we snel gedemotiveerd. Maar als we nu beginnen, zien we meteen resultaten en dat stimuleert ons om door te gaan en ons doel te bereiken.
Door nu te beginnen, leren we meer dan wanneer we later beginnen. We kunnen onze vaardigheden en kennis ontwikkelen door in de praktijk te brengen wat we willen bereiken. Door te doen, leren we van onze fouten en kunnen we onszelf verbeteren.
Kortom, nu is beter dan binnenkort omdat er nooit een perfect moment is, we meer controle hebben, het stress vermindert, het onze motivatie vergroot, en we meer leren door te doen. Dus, als er iets is wat we willen bereiken, is het belangrijk om nu te beginnen en ons doel stap ná (in plaats van voor) stap te bereiken.
Stel je hebt een idee om iets te doen, je weet nog niet of het een goed idee is, of het kans van slagen heeft, of het bijdraagt aan de bedoeling, maar het lijkt een goed idee.
Wat voelt het dan goed om:
Hoe vaak doorloop je deze stappen voor je werkelijk iets doet?
Seth Godin heeft ons de uitspraak gegeven :
“Als je je niet schaamt voor de eerste versie van je product heb je het te laat gelanceerd”
Eigenlijk geldt dit voor alle dingen die we doen: als het ‘veilig’ voelt om over te stappen van denken naar doen heb je te lang gewacht.
Hoeveel stappen kun jij overslaan om een eerste ervaring op te doen, een Stap 1 te zetten?
Hoe zorg je ervoor dat je leert van de ervaring die je hebt opgedaan?
Hoe zet je die ervaring om in een nieuwe Stap 1?
En vooral, wat ga je doen met de tijd die je dan over hebt?
lees ook: Onaffe ideeën sneller delen
Promotie gruwel
Nog harder duwen.
Meer advertenties plaatsen.
Mensen spammen.
Hun aandacht onderbreken.
Het logo groter maken.
Opnieuw posten.
Vaker posten.
Meer onzin toevoegen.
Persberichten uitdoen naar irrelevante mensen.
Nog een advertentie doen.
Artificiële Intelligentie gebruiken om nep-intimiteit te creëren.
De boodschap ‘uitrollen’.
Meer aandacht op je vestigen.
Vertrouwen verkwanselen.
In de afgelopen veertig jaar is het aantal promoties exponentieel gestegen. Tegelijkertijd is het succes van gepromote content, producten en diensten nauwelijks toegenomen.
Het geheim is niet om je te concentreren op je promo.
Het geheim is om iets te creëren waar de mensen die je bedient over willen vertellen aan anderen.
Als andere mensen jouw promo doen, dan is het geen promo. Dan is het passie en delen en vrijgevigheid in de gemeenschap.
‘Beter’ is slimmer dan ‘luider’.
Vrije vertaling van Seth Godin’s Promo Creep
Veel marketing- en communicatiestrategieën zijn gericht op een zo groot mogelijk publiek. Het creëren van een zo groot mogelijk bereik. In de veronderstelling dat automatisch een bepaald percentage zich aangesproken voelt en reageert. Liefst natuurlijk ook koopt, want om die conversie was het immers allemaal te doen. Elke euro aan Marcom-budget moet zich liefst vertalen in meerdere Euro’s omzet. Of op z’n minst leiden tot verbetering van naamsbekendheid.
Wij werken ‘by-design’ niet met deze traditionele aanpak.
Wij hebben géén marketingplan, géén communicatieplan, géén marktsegmentering, géén verkoopplan, géén businessplan, géén groeidoelstelling. Wij zijn ervan overtuigd dat (de kwaliteit en de werking van) onze Vrije Denkers producten zichzelf verkoopt. Op basis van ‘horen-zeggen’ zichzelf dus vermeerderd.
Die ‘van horen zeggen’ strategie werkt uitstekend …. tenzij ongebruikelijke maatregelen zoals die rond Corona stokken in de wielen steekt. Immers, als klanten geen bijeenkomsten mógen organiseren, dan hebben wij ook geen podium. En geen inkomsten dus. En als we geen stage-presence hebben dan kunnen we ons product ook niet laten zien aan nieuwe potentiële klanten. Daar hebben we post-corona nog steeds de naweeën van.
We hebben ons salaris ook al bijna drie jaar op een minimumloon staan en onze pas opgebouwde oudedagsreserve al flink moeten (en kunnen!) inzetten voor dat doel.
De neiging ontstond bijna om dan toch maar weer de traditionele manier van marketing en communicatie in te gaan zetten en scenario’s en plannen te gaan maken….
… maar nu komt het.
We zouden het namelijk zeker niet hebben gered als we ook niet enorm loyale en fijne klanten zouden hebben waarop we konden voortbouwen.
Uitspraken van enkele van onze relaties – ongevraagd en onverwacht:
‘Jullie zullen het wel zwaar hebben in deze periode, stuur maar een factuur dan hebben jullie een goede kerst en dan zien we volgend jaar wel hoe we dat gaan benutten’ – klant in werkmatching
‘Wij willen graag jullie online boeken, dat is er nog niet, maar maak het graag voor ons dan heb je een product dat je vaker in deze lastige periode kan inzetten’ – klant in de lokale overheid
‘Bijeenkomst is door de maatregelen helaas gecanceld, maar stuur graag een gedeelte van de factuur zodat jullie vooruit kunnen, dan kunnen we jullie inhuren als het weer kan’ – klant in de centrale overheid
‘We gaan aan de bovenkant van jullie bandbreedte zitten omdat het product zowel goed was als dat wij jullie graag extra willen waarderen in deze voor iedereen lastige periode’ – klant in commerciële sector
‘Wij willen heel graag dat jullie op ons festival de afsluiting verzorgen als ons cadeau naar jullie, maar ook als waardevol cadeau van ons beide voor onze relaties en festivalgangers’ – zakelijk partner
Het heeft ons meer dan ooit doen beseffen dat een goed product leveren, relaties koesteren en elkaar iets gunnen iets prachtigs is. En de noodzakelijke continuïteit biedt.
Wij zetten het open geheim waarover Seth spreekt in zijn blog vol in. ‘Beter’ in plaats van ‘luider’. Specifieker in plaats van algemener. Persoonlijker in plaats van anoniemer. Kleiner in plaats van groter.
Van ons zul je geen schreeuwerige advertenties zien. Geen onzinnige promotie. Een enkele keer ludiek misschien. We schieten niet met hagel, wel met scherp. We laten graag zien wat we doen en waar we gepassioneerd over zijn. We schudden mensen graag de hand en kijken ze liever in de ogen dan dat we hun aandacht ongevraagd stelen op sociale media. We nodigen mensen graag uit op onze relatie-bijeenkomsten. Of op onze sessies bij andere klanten. Samen in vrijheid waarde creëren is immers onze hoogste ‘bedoeling’.
Dus wil je ons eens zien ergens omdat je nieuwsgierig bent of denk je erover om ons in te huren laat weten (mail naar info@vrijedenkers.nl ), dan vragen we onze nieuwste klanten of je erbij mag zijn.
Als je een nieuwe gewoonte wilt aanleren dan gaat je dan nooit lukken in twee minuten. Maar elke nieuwe gewoonte kan wel altijd starten in twee minuten.
Laat dat eens op je inwerken.
Het is een eenvoudige gedachte, maar bijzonder sterk omdat je de focus verlegt van de finishlijn (een nieuwe gewoonte te hebben aangeleerd of doel te hebben gehaald op een door jou gewenst moment ergens in de toekomst) naar de startlijn (namelijk twee minuten die je nú kan laten ingaan).
Het gaat om het omzetten van intentie (langere termijn doel) naar gedrag (snelste eerste bewijs dat je kan leveren in de richting van jouw intentie).
Zoals James Clear (zie hieronder) dat prachtig aangeeft, de motivatie die mensen zoeken om het lange termijndoel te gaan halen komt nooit vooraf, maar komt hoogstwaarschijnlijk wel na die eerste twee minuten iets in gang te hebben gezet.
Ik ervaar dat zelf ook.
Ik wil afvallen van 89 kilo (1 januari 2023) naar 78 kilo (liefst voor de zomer ergens). En geloof me dat is een hele klus als je snelheid van spijsvertering op standje ‘laag’ staat. Helaas is dat een puur biologisch verschijnsel naarmate de leeftijd toeneemt. Kortom, ik moet iets meer doen.
Ter illustratie.
Ik sport drie keer in de week. Sta dan om 5.00 op om te douchen en om 6.00 uur wil ik op de sportschool zijn. Dan doe ik daar allerlei work-outs om in de richting van mijn doel van die 78 kilo te komen. En het is frustrerend te zien dat ik al drie weken rond de 86 kilo schommel terwijl ik onder begeleiding sport, intermittend vast en in nauw overleg met mijn sportbegeleider op een caloriearm schema de dag doorworstel. Ik snap heel goed waarom veel mensen bedanken voor die zelfkastijding en dus afhaken.
Toch houd ik het makkelijk vol omdat ik twee dingen doe: (1) Ik focus me exclusief op de eerste twee minuten nadat de wekker afgaat. En geloof me die zijn het allermoeilijkst. ‘Ik heb slaap nodig’, ‘ik heb spierpijn, m’n lijf heeft rust nodig’, ‘ik moet m’n dochter zo naar school brengen’, ‘ik heb vandaag m’n energie nodig voor een presentatie’, ‘ik ben echt zo moe’, ‘Ik voel me ziekjes…’ …. dat hoofd klept maar door in die twee minuten om 5.00 uur om te duiden dat nú opstaan om te gaan sporten toch echt niet hoeft. (2) Dan schakel ik bewust om in mijn hoofd naar mijn innige bedoeling om een gezonde vader te willen zijn voor mijn dochter, een vitale vriend voor mijn vriendin en een fitte collega voor Patrick om vrij te kunnen blijven denken en doen. Let op deze identiteits-argumenten zijn fundamenteel anders dan mijn eendimensionale doelargument om van 89 kilo naar 78 kilo terug te gaan.
Vanuit die identiteitbedoeling trek ik dan heel gemakkelijk dat warme dekbed weg, schuif m’n sloffen de kou in en ga douchen. Daarna is alles bijzonder eenvoudig. Eenmaal de douch te hebben verlaten is het immers een kwestie van spullen pakken en gaan. Supereenvoudig in verhouding tot de zelfterreur en zelfsabotage die je in je eigen hoofd in gang zet in de eerste twee beslissende minuten nadat de wekker gaat.
En die zelfsabotage geldt voor heel veel situaties en doelen die je jezelf stelt.
Tip dus: (1) breng alles wat je wilt bereiken terug naar een eerste 2-minuten actie en (2) zet doelen (SMART geformuleerd vaak) om in een bedoeling (identiteit, wie of wat wil je zelf zijn).
Die laatste is essentieel omdat je met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid blijft liggen als je alleen die 78 kilo wilt halen of als je die 78 gehaald hebt. Immers je innerlijke sabotagestem maakt dan snel aannemelijk dat je makkelijk een ‘dagje’ blijven liggen of helemaal blijven liggen als die 78 kilo bereikt is.
Maar een intense bedoeling een gezonde vader, vitale vriend en fitte collega te zijn zorgt dat je die klepzeur in je hoofd de mond snoert en vervolgens met meer energie en betekenis die eerste twee minuten in gaat en vervolgens een beweging inzet die je niet meer stopt.
Het ene voorval van grensoverschrijdend gedrag is nog niet verwerkt of de volgende dient zich alweer aan. Er is sinds de uitzending van Tim Hofman’s blootlegging van de misstanden bij the Voice een kettingreactie van ongenoemd, ongezien en onverwerkt leed van slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag ontstaan en zichtbaar geworden.
En ik ben blij dat de deksel van die put er steeds verder af gaat. Natuurlijk in de hoop én de verwachting dat we een moedige stap zullen zetten in ons collectieve bewustzijn van omgangsvormen. Dat we steeds beter en met respect met elkaar leren omgaan. Het lijkt een vanzelfsprekende en logische route, maar is in de praktijk toch ingewikkelder dan gedacht.
Het is ingewikkeld omdat in het spel van leiding en verleiding zowel kansen als gevaren liggen opgesloten. Geef je te veel sturing dan wordt je organisatie broos, afhankelijk en voedt het macht en controle. Geef je te weinig sturing dan zullen gebrek aan daadkracht en visie je worden toebedeeld en ligt tevens inefficiency op de loer. Net zoals teveel verleiding al snel opdringerig is en te weinig verleiding als gebrek aan interesse en betrokkenheid kan worden ervaren.
In de zoektocht naar hoe we beter met elkaar kunnen omgaan, ons beter tot elkaar leren verhouden, zowel zakelijk als vanuit romantisch perspectief, zie ik regelmatig onzekerheid, verwarring en verstarring. Verwarring en verstarring bij zowel mannen als vrouwen (als ook mensen die niet in deze categorieen passen) in de omgang, de leiding en de verleiding. Wat kan wel? Wat kan niet?
En het antwoord daarop is niet eenduidig te geven. Elke situatie is immers uniek. Er zijn echt geen twee situaties met elkaar vergelijkbaar. Dat maakt het mooi én ingewikkeld tegelijkertijd. Het is mooi omdat het verkennen en ontginnen van elkaars energie en toewijding een van de mooiste natuurverschijnselen is. De ene persoon wordt aangemoedigd door los te laten. De ander door gerichte instructie. De ene persoon wil verleid worden, de ander is er niet van gediend. En dat kan zelfs dezelfde persoon zijn op verschillende momenten of per situatie verschillen. En het is ingewikkeld omdat je het met elkaar moet onderzoeken en uitvinden. Voor omgangsvormen zijn geen vaste protocollen en geen standaard aanvliegroutes. En dus gaat het bijna per definitie met horten en stoten.
En precies dát mét elkaar onderzoeken en uitvinden kan op vele manieren. Het werkt in elk geval niet als je grenzen overschrijdt. Als het horten en stoten ongenuanceerd plaatsvindt en ondraaglijke pijn veroorzaakt. Op die manier gaat wederzijds respect en vertrouwen als basis immers verloren en verandert pijn in leed.
Grenzen kunnen wel met elkaar worden opgezocht en desnoods worden verlegd, maar nooit zonder respect en vertrouwen als basis. Grenzen opzoeken en verleggen doet ook vaak pijn. En ongemak is bijna niet te voorkomen. De oorspronkelijke grenzen waren er immers niet voor niets. Groei zonder pijn bestaat simpelweg niet, maar het is draaglijk en tijdelijk. Als noodzakelijk offer en bijproduct van die groei.
‘The secret of joy is the mastery of pain’ – Anaïs Nin‘
Met alle vreselijke voorbeelden van grensoverschrijdend gedrag kun je al snel besluiten om de grens dan maar niet meer op te zoeken en er ver vandaan te blijven. Uit zelfbehoud of voorzorg. Begrijpelijk, maar tegelijkertijd ook dodelijk. Dodelijk voor de energie en de dynamiek. Dodelijk voor de passie. Dodelijk voor de vooruitgang. Maar vooral dodelijk voor het vermogen om goed te kunnen leiden of te verleiden. Geleid te worden of verleid te worden.
Blijf grenzen opzoeken. Verleg ze met elkaar in de richting van verbetering en vernieuwing. Wordt het te spannend, overleg en vindt een nieuwe weg. Wordt het te saai, overleg en vindt een nieuwe weg. Stop nooit met het opzoeken van grenzen, maar houdt het met elkaar wel veilig en blijf werken aan het onderlinge vertrouwen.
PS. Mocht je dan toch onverhoopt of onbedoeld een keer een grens passeren dan ben je een sufferd, misschien zelfs een klootzak, een oetlul of een vrouwelijke variant daarvan, maar blijf dan in contact, biedt je excuses aan, erken je misstap, werk keihard mee aan een oplossing voor de ander. En niet in de laatste plaats, werk aan een oplossing voor jezelf.
Je zal maar 49 jaar voor dezelfde organisatie aan het bed gewerkt hebben en bij een leeftijd van ruim 67 jaar met pensioen moeten met alleen een bosje bloemen als waardering…
In 2018 verbaasde ik me over de reacties op mensen die ontslag namen zonder dat ze al een nieuwe baan op het oog hadden. De blog die ik hier over schreef “Maar je hebt helemaal nog geen nieuwe baan!” is nog steeds één van de best gelezen blogs. Inmiddels zijn we een een aantal jaar verder wordt er zelfs gesproken over de “Great Resignation”: een situatie waarin een steeds groter percentage mensen wereldwijd zijn/haar baan opzegt omdat ze niet blij zijn in hun huidige baan.
Dat kan natuurlijk allerlei oorzaken hebben. Ik hoop dat het vooral te maken heeft met het feit dat we steeds meer gaan nadenken over wat nu echt van waarde is, voor onszelf en voor onze omgeving. Dat je op zoek bent naar jouw talenten en hoe je die op een plezierige manier kan en wil inzetten voor jouw omgeving. Ik hoop ook dat als dat plezier weg is je daar ook wat aan durft te doen. Natuurlijk hoeft dat niet meteen te betekenen dat je meteen ontslag neemt. Er over praten met je omgeving is al een hele mooie stap 1.
Maar wat nou als je jarenlang het werk doet dat je echt leuk vindt, van enorme waarde bent voor je omgeving maar moet stoppen vanwege je leeftijd, de regels, de CAO? Wat als je eigenlijk niet met pensioen wil vanwege de mensen met wie je samenwerkt, de cliënten die je verzorgt, de mooie contacten die je hebt. Wat als je fysiek nog prima in staat bent om ook na je pensioen nog een aantal nachten een dienst te draaien?
Dan verdien je een werkgever die dit herkent, waardeert en beloont. Die samen met jou onderzoekt wat er wel nog kan. Die zich realiseert dat er iets veranderd is de afgelopen periode en zich daaraan aanpast. Kortom je verdient een werkgever die de waardering voor al die jaren niet alleen uitdrukt in een bosje bloemen en een beschaamd “bedankt” van je huidige teammanager maar dat op zoveel mogelijk andere manieren laat zien!
Seksueel grensoverschrijdend gedrag is onaanvaardbaar. Het is beangstigend. Het is bedreigend. Het is traumatiserend. Het moet dus zo snel mogelijk een halt worden toegeroepen. Door (en voor) iedereen. Daders moeten snel worden bestraft en behandeld. Slachtoffers moeten intensief en langdurig worden begeleid. En ook omstanders rondom voorvallen van seksueel grensoverschrijdend gedrag moeten worden aangemoedigd en getraind om onveilige en onaanvaardbare situaties eerder aan de kaak te durven stellen en/of succesvol te kunnen interveniëren.
Waar sprake is van grensoverschrijdend gedrag (en als gevolg daarvan aantasting van de integriteit en het vertrouwen) moet snel en adequaat worden gehandeld. Dat geldt niet exclusief voor seksueel overschrijdend gedrag maar voor alle soorten van grensoverschrijdend gedrag.
Een grens is er dus om ingezet en gerespecteerd te worden als de veiligheid het geding is. Tegelijkertijd moet een grens ook kunnen worden verlegd als je dat wilt en de omstandigheden wel veilig zijn. Een grens of grensstelling kan dus als bescherming dienen, maar het kan je ook in de weg zitten als je iets wilt leren.
Zeker als grenzen zijn ontstaan door bijzondere omstandigheden uit het verleden kunnen ze in het heden de vrijheid van denken en doen behoorlijk in de weg zitten. Denk bijvoorbeeld aan een gewelddadige thuissituatie vanuit de jeugd of een onveilige werkomgeving. De door noodzaak ingegeven en ontstane grenzen hebben hun beschermingsfunctie gehad. De vraag is echter of die grensstelling je vandaag de dag nog steeds helpt of dat ze jouw groei en ambitie misschien in de weg zitten.
En als die grenzen je niet meer van nut zijn, dan kan het zinvol zijn om te kijken of ze veranderd of ‘verlegd’ kunnen worden en de harde ‘grenslijn‘ weer een ‘grensgebied‘ mag worden. Een grensgebied met minder grote risico’s (aangrenzend aan de comfortzone) en meer pittige risico’s (aangrenzend aan de paniekzone). Er is dan geen sprake meer van een harde grens van ‘tot hier en niet verder’ maar ‘vanaf hier misschien wel weer verder’. Je kan weer verder kijken, spelen en experimenteren met nieuwe mogelijkheden. Het is jouw ‘learning zone’.
Grenzen verleggen is wat anders als grenzen overschrijden. Het verleggen van grenzen vindt altijd plaats vanuit veiligheid en vertrouwen. Dat kunnen je eigen grenzen zijn, maar ook die van een ander. En ja, dat verleggen gaat bijna altijd gepaard met ongemak. Er is immers sprake van onbekende situaties. De mogelijke gevaren zijn moeilijk in te schatten. En fouten worden zeker gemaakt. Maar het doel is nobel, namelijk leren, verkennen, groeien. De prijs is prettig ongemak, hanteerbaar ‘gevaar’ en het maken van fouten waar de lach vaker past dan niet past.
Grensoverschrijding is altijd onveilig. Bij het overschrijden van grenzen ontstaan makkelijk situaties waar geweld eerder regel dan uitzondering is en waar het gevolg een vaak onomkeerbaar en verwoestend effect heeft op de slachtoffers. Of op jezelf. Ook bij jezelf kun je immers grenzen overschrijden!
Dus ken je grenzen, zet ze in als je denkt ‘tot hier en niet verder’. Maar verleg ze ook zeker weer als je denkt ‘vanaf nu wel weer verder!’.
Illustratie titel – Zeloot/De Standaard
Vriend en vijand zijn het erover eens dat we Corona liever kwijt dan rijk zijn. Ik vermoed niet dat er iemand is die Corona verwelkomt. Ik denk ook dat niemand de gevolgen van het virus, zoals dat sommige mensen in de ziekenhuizen overkomt, toejuicht. De mensen in de zorg zijn ook echt weer toe aan een gezond werk- en leefpatroon. Tevens denk ik ten diepste dat mensen zich goed tot elkaar willen verhouden, of dat nou in het werk, op de sportclub of op straat is.
De toenemende onrust in de samenleving is een rechtstreeks gevolg van Corona. Onrust in het debat. Onrust in de onderlinge verhoudingen. Onrust in het samen leven. Onrust in de gevolgen van de besluiten en de maatregelen. Er zullen ongetwijfeld mensen zijn die zelfs die onrust verwelkomen, maar ik schat in dat verreweg de meeste mensen een bestaan nastreven waarin een goed debat kan plaatsvinden, het samen leven met enig plezier en geluk gepaard gaat en waarin de onderlinge verhoudingen prettig zijn.
Waar wel verschil van opvattingen in is, is de ‘wijze waarop’ en de ‘mate waarin’ e.e.a. zich voltrekt. De een zal zich bijvoorbeeld prettig en beschermd voelen met een vaccinatie terwijl de ander zich veel beter zal voelen bij een gezonde leefstijl. De een gelooft in de wil van het hogere. De ander baseert zich bij voorkeur op getallen en de wetenschap. De gedachten over de weg naar een oplossing verschillen enorm. Hoe kunnen we díe verschillen omarmen, elkaar respecteren in de verschillende opvattingen en tegelijkertijd de juiste kant op bewegen richting een gezamenlijke bedoeling? Dus niet een ‘verdeling’ veroorzaken alle kanten op, maar de verbinding opzoeken om met elkaar het juiste te doen.
Wat daarin in elk geval niet helpt, is als we elkaars verschillen niet willen horen en onze eigen opvattingen te vuur en te zwaard verdedigen. Dat we bijvoorbeeld gevaccineerden als ‘verantwoordelijk’ en niet-gevaccineerden als ‘onverantwoordelijk’ aanmerken. Dat een wetenschappelijke opvatting boven een religieuze opvatting komt te staan of omgekeerd. Het uitvergroten en het bevechten van de verschillen zal niet helpen in het bewegen richting de gemeenschappelijke bedoeling, namelijk het virus de wereld uit.
De genoemde verschillen zijn echt ‘verschillen’ en géén ‘afwijkingen op een norm’. Het is niet goed of fout, maar simpelweg een verschil in zienswijze. En juist in die verschillen moeten we elkaar proberen te vinden. ‘Normering’ is immers het ultieme offer van menselijk potentieel en bovendien gaat normaliteit voorbij aan de schoonheid die verschillen ons bieden.
Mijn persoonlijke inschatting is dat Corona onder ons blijft. Virussen waren, zijn en zullen onderdeel van het leven blijven. We zullen ons ertoe moeten leren verhouden. Zoals we dat al eeuwen doen. Wat de beste benaderingswijze nu is weet ik ook niet. Ik weet daarvoor te weinig en heb niet het overzicht in alle variabelen en vooruitzichten. De ene strategie zal de ene groep aanspreken. Een andere strategie de ander. En soms moet je, na uitvoerig debat in de voors en tegens, eenvoudigweg met elkaar een strategie uitproberen. Ook al ligt die strategie niet direct of helemaal niet in het verlengde van jouw persoonlijke zienswijze. Het uitproberen is immers niet een poging om een zienswijze weg te nemen, de verschillen af te vlakken, iemand de mond te snoeren of uit te sluiten, maar een verwoede volgende poging om een stap te zetten in de richting van een gemeenschappelijke bedoeling. En soms blijkt die strategie een juiste uitwerking te hebben. Een andere keer moet het anders.
Het met elkaar in gesprek blijven is daarin essentieel. Bruggen blijven bouwen dus, in plaats van muren zetten. De dialoog aangaan in plaats van vuurlinies opbouwen. Voors en tegens tegen elkaar blijven afwegen. In het publieke debat. En op straat. De verschillen doen ertoe en zijn nodig om alle perspectieven goed in het zicht te houden. Het potentiaalverschil kan je immers goed inzetten om het lampje te laten branden zodat we beide licht blijven hebben. Beide polen moeten worden verbonden met het lampje. Het, wat mij betreft, onwenselijk alternatief is dat je de polen rechtstreeks met elkaar verbindt en dat door de ontstane kortsluiting de energie weglekt en het licht dooft.