Sinds een paar maanden rij ik (Patrick) elektrisch. Dat was natuurlijk vanuit het oogpunt van duurzaamheid, maar ook heel erg uit nieuwsgierigheid. Wat brengt elektrisch rijden mij, en wat geef ik ervoor op? Ik dacht dat ik me vooral druk zou maken over op tijd opladen en ‘het halen van mijn bestemming’. Afgelopen week kwam ik thuis na een skivakantie in Frankrijk met mijn vrouw en drie kinderen. Ik weet nu wat het rijden van een Tesla mij vooral brengt: onthaasting.
Over heel veel dingen hoef ik namelijk niet meer na te denken. Het rijden is supercomfortabel. De auto beschikt over een heel constant vermogen, dus een helling neemt ie net zo makkelijk als de snelweg. Remmen hoeft bijna niet meer: het gaspedaal iets minder indrukken is voldoende. En vooral handig: ik vertel de auto waar ik heen wil, en hij geeft aan waar onze eerste stop is om weer op te laden. Zelfs de auto vindt: na stap 1 komt stap 1 😉
En op deze manier halen we heel veel haast-gevoel uit onze reis. De terugreis bijvoorbeeld zijn we om half zes in de ochtend begonnen. Rond half acht zijn we gestopt om wat te ontbijten. Op ons gemak, want de auto heeft tijd nodig om op te laden. Maar wat een stress, drukte en haast in het hotelrestaurant om ons heen! Gezinnen op weg naar of terugkomend van vakantie, die gehaast een croissant naar binnen duwen en koffie en jus d’orange half laten staan. Snel snel, voordat we in de file komen. Opschieten, want anders komen we te laat aan. Nu weg, want stel je voor….
De auto heeft mij geleerd (of gedwongen?) om niet meer in die haast-stand te staan. Om mij over te geven aan de tijd die de reis duurt, waardoor het uiteindelijk niet meer uitmaakte of we nu reden of stilstonden. Ja, we hebben er veel langer over gedaan, maar toch voelde het niet zo. De reis was echt onderdeel van de vakantie. We hebben ons uiteindelijk zestien uur en bijna 1200 km niet druk gemaakt. Dat kon ook sneller, 13 uur zou ook haalbaar moeten zijn, maar dit voelde nu prima. Op naar de volgende reis!
Ongeveer driekwart van alle Nederlanders is deze maand hun leven drastisch aan het veranderen met het najagen van goede voornemens. De meeste van deze voornemens draaien om het minderen van slechte gewoontes (sigaretten, alcohol) of het vergroten van goede gewoontes (gezond eten, meer bewegen), maar bijna alle goede voornemens worden vertaald in doelen. “Stoppen met roken”, “20 kilo kwijt”, “6x per week naar de sportschool” – inclusief een uitgewerkt plan om deze doelen te halen. Hoe nobel ook, de kans dat je deze voornemens volhoudt, is vrij klein. We noemen het immers niet voor niets voornemens. Het zijn slechts voornemens om iets te doen, we doen het (nog) niet. Het is geen actie, maar het vóórnemen om een actie te ondernemen.
Maar hoe dan? Doorgaan op oude voet is waarschijnlijk ook geen optie, anders maak je geen goede voornemens. Wij denken dat juist door een doel en een plan te maken, je vrij snel weer vervalt in die oude gewoontes. Waarom? Omdat plannen niet werken. Omdat resultaten niet te voorspellen zijn. We hebben hier al eerder over geschreven voor bedrijven maar het geldt net zo goed voor persoonlijke levens. Een onverwacht feestje, een verstuikte enkel, nét te veel stress zorgen toch voor weer een biertje, een paar weken niet hardlopen en het opsteken van een sigaret. Weg motivatie.
Dus hoe dan wel? Ook hier kun je ons advies voor bedrijven toepassen: werk met een bedoeling. Ga voor ‘gezonder leven’ en minder drinken, niet meer roken en meer bewegen volgt daar vanzelf uit. Natuurlijk is dit net zo moeilijk vol te houden als een goed voornemen, maar je hebt niet ‘gefaald’ als je toch een biertje drinkt. Je maakt het pad terwijl je het bewandelt. Je zet stap 1 – de kleinst mogelijke stap die je op dat moment kunt nemen (een glas water bij elk glas wijn waardoor je minder drinkt, of een blokje om ’s avonds in plaats van een slechte realityshow kijken), kijkt hoe dat bevalt en zet dan weer stap 1. Alle nieuwe gewoontes die je volhoudt en bijdragen aan je bedoeling, zijn gewoontes die bij je passen.
Dus: wat is jouw bedoeling voor 2019 en welke stap 1 heb je al gezet?
Een tijdje geleden had ik zelf een cursus waar de energie vanaf spatte en waar iedereen euforisch was over de opgedane kennis en ervaring. Vanaf nu zou alles anders gaan! Totdat iemand de vraag stelde: “Maar hoe hou ik dit vast? Hoe voorkom ik dat ik mij weer mee laat slepen door de waan van de dag?”
Deze vraag stellen we ons allemaal wel eens. Maar eigenlijk is het een hele merkwaardige vraag. Want je bepaalt helemaal zelf of je dit vasthoudt – of inderdaad de waan van de dag laat regeren. De vraag die je eigenlijk zou moeten stellen is: “Ben ik sterk genoeg om te doen wat ik mij voorneem om te doen, of ben ik het niet waard om mijn tijd betekenisvol te besteden?” Daarmee krijgt een voornemen om iets te veranderen een hele andere lading. Sta je ‘aan’ tijdens het maken van dat voornemen en zet je jezelf weer ‘uit’ om in je oude routines te vallen? Dan ben je niet sterk genoeg. Of je bent bang voor de consequenties van je keuzes. Je kunt alleen iets vasthouden – een voornemen of de energie die je voelt tijdens een cursus – als je ‘aan’ blijft staan. Als je het dus ook echt gaat doén.
Natuurlijk is het helemaal niet erg als je het niét gaat doen. Maar geef niet het systeem, de omstandigheden of de waan van de dag de schuld – het is altijd je eigen verantwoordelijkheid. Als je geraakt wordt, ga je aan de slag. Als je niet aan de slag gaat, dan wil je het niet graag genoeg.
Ze heeft zojuist haar baan opgezegd. Ze had drie jaar lang van alles geprobeerd, maar merkte steeds meer dat het niet meer bij haar paste. Veel mensen knikken goedkeurend en begrijpend als zij dit vertelt. Maar hun goedkeuring slaat om in verbijstering als ze horen dat ze dit gedaan heeft zónder dat ze eerst een andere baan heeft. “Stoer…” is de meest positieve reactie, maar in hun hoofd klinkt het meer als “Wat stom!”
De basis is natuurlijk het vertrouwen dat het goed gaat komen. Met haar kwaliteiten weet ze dat ze snel weer een nieuwe baan heeft. Toch is het voor veel mensen raar, afwijkend, dat je eerst je baan opzegt en dan pas gaat zoeken. En in zekere zin is het ook wel krom dat er voor mensen die ontslagen worden allerlei regelingen zijn die maken dat je je niet snel zorgen hoeft te maken – terwijl er voor mensen die zelf ontslag nemen geen vangnet is. Natuurlijk kun je zeggen: “eigen schuld, moet je maar geen ontslag nemen”, maar wat nou als je merkt dat je werk echt niet bij je past? Daar heeft niemand wat aan toch?
Veel mensen die niet gelukkig zijn op het werk blijven toch zitten. Te lastig, te eng en te onzeker om uit zichzelf weg te gaan. Dit is voor alle partijen heel frustrerend, want dit zijn niet de mensen met wie je wilt samenwerken in je bedrijf.
Stel, je doet werk dat niet bij je past. Dan heb je drie opties: actief op zoek naar ander werk terwijl je dit werk blijft doen, wachten tot je ontslagen wordt of zelf ontslag nemen in de wetenschap dat er ergens werk op je wacht dat wél past, zonder dat je daarvoor moet wachten tot je die nieuwe baan hebt. Natuurlijk kan je bij je werkgever aangeven dat je iets anders wilt en in het beste geval gaan jullie samen op zoek naar iets dat wel bij je past. Maar dit wordt niet gefaciliteerd door de overheid. Dat leidt er in onze ogen toe dat veel mensen in hun comfortzone blijven zitten. Ook als ze dat eigenlijk niet willen. Solliciteren, gesprekken voeren, wachten en het risico lopen afgewezen te worden… het is allemaal te eng om mee aan de slag te gaan.
Toch denken wij dat de wereld er mooier op wordt als iedereen doet waar hij of zij gelukkig van wordt. Dus kies voor jezelf en maak die keuze.
De kantoren beginnen weer langzaam vol te lopen met mensen die terugkomen na hun vakantie. Die eerste ochtend zie je ze nog relaxed vertellen over een tapastentje met gewéldige wijn, over een prachtig bijna onontdekt strand, over een fantastische tocht door onontgonnen landschap… Eind van de ochtend is dat enthousiasme al iets getemperd door een overvolle inbox en eind van de dag ligt hun bureau weer vol stapels met werk dat is blijven liggen terwijl zij tapas aten.
Het vakantiegevoel meenemen naar je werk lijkt onmogelijk. Binnen een dag zit je weer in structuren met vergaderingen, planningen, urenschrijven en niet te vergeten een ontplofte mailbox. Hoe kan het nou dat je je vol overtuiging voorneemt om je nú niet meer gek te laten maken en het allemaal anders te gaan doen… en dan toch in no time meegesleurd wordt in de waan van de dag? En waarom?
Het is in onze ogen een druk die je jezelf oplegt. Hoeveel van wat je moet doen, moet je ook echt doen? Vergaderen om het vergaderen, urenschrijven als verantwoording van de uren die je toch al gekregen had, je inbox leeg aan het einde van de werkdag… Voor ons Vrije Denkers is het anders: voor ons voelt het alsof we elke dag vakantie hebben… én elke dag werken. We komen dus ook niet terug van vakantie met een overvolle inbox, maar hebben tijdens onze vakantie al op passende momenten wat werk gedaan: mails, telefoontjes, een voorstel. Dus niet omdat het moet, maar omdat het op dat moment past.
Voor ons voelt dat inmiddels heel natuurlijk, maar vaak willen mensen op vakantie juist afstand van hun werk. Er even helemaal niets mee te maken hebben. Misschien begrijpelijk, maar het roept bij ons ook de vraag op:
Als je op vakantie echt niets van je werk wil weten, doe je dan wel werk dat bij je past?