Voor mij geen stippen meer aan de horizon

Gert geen stippen meer

Mijn naam is Gert van Beek en ik werk sinds een jaar als risk & compliance manager bij het Kadaster. Hiervoor heb ik bij Vitens gewerkt, waar ik verantwoordelijk was voor onder andere de strategische herijking. Toen heb ik voor het eerst kennis gemaakt met de Vrije Denkers: ze hadden voor onze organisatie een filmpje gemaakt en ik was daar behoorlijk van onder de indruk, net als de meeste collega’s trouwens. Dus toen ik bedacht om hen te vragen de eerste sessie van de strategische herijking te openen, hoopte ik dat het net zoveel indruk zou maken. En dat bleek ook!

Tijdens de sessie hebben we eerst het filmpje gekeken en toen hebben Arthur en Patrick de workshop ‘Doen is de beste manier van denken’ gegeven, voor zo’n 60 mensen. Het bleek een eyeopener. Onze organisatie was tot dan toe ingericht op het hebben van een langetermijnvisie en een roadmap met stappenplan. De Vrije Denkers hebben ons het belang laten zien van een bedoeling, een richting, met steeds kleine stapjes. Na stap 1 komt stap 1. En dat hebben we verwerkt in de strategische herijking.

Vorig jaar ben ik in dienst gekomen bij het Kadaster. Het is een echte overheidsorganisatie, net als Vitens vooral gericht op businessplannen en stappenplannen. Ik ben hier vooral verantwoordelijk voor het risicomanagement en zit in deze rol ook in het MT als hoofd van mijn afdeling. Daar heb ik voorgesteld om de Vrije Denkers te vragen om ons te helpen met dezelfde workshop als vijf jaar daarvoor. Ook deze keer maakten de heren grote indruk. Na de workshop gingen we elk met onze afdeling apart zitten om te bepalen welke eerste stap we konden zetten in de richting van onze bedoeling. Dat heb ik met mijn team heel concreet weten te maken.

De eerste keer dat ik ze zag was ik vooral onder de indruk van het loslaten van de stip op de horizon en het werken vanuit een bedoeling. Deze tweede keer raakte mij vooral de kracht van het klein maken, de eerste stap en het belang van doén. Tijdens de workshop merkte ik de energie die de Vrije Denkers brachten en waar eigenlijk alle medewerkers, van directie tot aan uitvoerende mensen, iets mee kunnen. Doordat zij voortdurend iedereen betrekken bij hun presentatie – het heet niet voor niets een WORKshop; we moeten aan de slag! – zetten ze alle deelnemers in de actieve stand. Iedereen kan iets met de boodschap van de Vrije Denkers. Wat ik geleerd heb tijdens mijn werk bij Vitens – geen stip aan de horizon en dikke businessplannen – pas ik ook toe in mijn functie bij het Kadaster. Ik merk dat ik bijna onbewust de filosofie van de Vrije Denkers uitdraag in mijn werk: werk vanuit de bedoeling, na stap 1 komt stap 1 en doen is de beste manier van denken. En vooral: maak het klein, die eerste stap. Dan kom je vanzelf in de actie.

Je best doen geeft ook de beste waardering!

Mijn naam is Dianne Bos en ik werk als HR-directeur bij The Hup, een holding waar verschillende bedrijven onder vallen. Zoals Solid Professionals, gespecialiseerd in detachering en consultancy voor de financiële sector op het gebied van finance, risk, data & development.

Het is een ontzettend leuk bedrijf, waar we ook aandacht hebben voor ontspanning en inspiratie. Elke derde donderdag van de maand organiseren we iets leuks; dat kan een barbecue zijn, maar ook een inspirerende sessie. 

Eén van onze partners wees me op de website van de Vrije Denkers en ik wist gelijk dat zij perfect zouden zijn voor zo’n donderdagavond. Ik heb dus contact gezocht en tijdens het kennismakingsgesprek vertelden ze mij over ‘waardebepaling achteraf’. Ze vertelden dat ze een bandbreedte meegeven, en dat ik als opdrachtgever achteraf mag bepalen hoeveel de sessie waard is geweest voor ons. Dat vond ik een hele bijzondere manier van denken! En ook heel fijn; het gaf mij het gevoel dat ze vól zouden gaan voor zo’n sessie, want als je het maximale uit jezelf haalt is de kans op maximale waardering het grootst. Ik vond het ook een interessante gedachte, waardering achteraf. Want hoe bepaal je dat, waar let je op? 

Ze hebben afgelopen oktober bij ons de workshop ‘Doen is de beste manier van denken’ gegeven. We waren met zo’n veertig man en iedereen was enthousiast. Nu nog hoor ik regelmatig collega’s die stukjes uit de workshop aanhalen in werksituaties. En aan het einde van de sessie gaven Arthur en Patrick aan dat wie de presentatie wilde, of nog vragen had, altijd naar hen mocht mailen. Meer dan de helft van de aanwezigen heeft dat ook gedaan, wat voor ons een enorme betrokkenheid toont. 

Een paar dagen later hadden we de evaluatie en heb ik goed nagedacht over de waardering. Er zijn altijd dingen die beter kunnen, dus vanuit de financiële mens, waar ik regelmatig ook mee te maken heb, is het bijna vanzelfsprekend om dan enkele euro’s ‘af te trekken’ en dat gemakkelijk te kunnen rechtvaardigen. Maar wanneer je echt kijkt naar wat de sessie bij ons persoonlijk en inhoudelijk heeft gedaan en wat ik het vanuit dat oogpunt waard vond, was er eigenlijk geen twijfel en mochten ze het maximale van de bandbreedte factureren.

De meerwaarde lag ook niet alléén in de workshop zelf, maar vooral ook in het proces. Doordat je goed start en ook goed eindigt, met een oprechte en respectvolle evaluatie, breek je iets open in het gesprek. Zo vaak horen wij nooit meer van iemand na een sessie na betaling – dit was een verademing. Een goed gesprek als onderdeel van een sessie, dat is toch ook al veel waard.

We moeten leren anders met plannen om te gaan.

Mijn naam is Paul Brouwer en ik ben teamleider bij het Ingenieursbureau van de gemeente Amsterdam. Wij staan op dit moment voor een aantal grote opgaven, waaronder het vernieuwen van bruggen en kademuren in de stad. Hiervoor hebben we een overeenkomst gesloten met enkele adviesbureaus, met als doel om – samen met externe specialisten – een versnelling te realiseren ten opzichte van onze normale manier van werken. 

Een paar weken geleden hadden we een eerste bijeenkomst. We zaten daar met mensen die al flink hebben nagedacht over hoe we het aan zouden moeten pakken, met oplossingen en plannen en verschillende stappen daarin. Er zat ontzettend veel energie en dat wilde ik graag behouden. Maar zo’n eerste bijeenkomst wordt vooral gebruikt om te stapelen. Iedereen geeft zijn of haar eigen kijk, en aan het einde besluiten we om een allesomvattend projectplan op te stellen. Maar ik was net een paar dagen daarvoor naar de workshop Doen is de beste manier van denken van de Vrije Denkers geweest en vooral het stukje over ‘na middernacht’ heeft mij enorm geraakt. De wereld wacht niet op ons terwijl wij plannen maken; ontwikkelingen in techniek en politiek gaan sneller dan wij ze bij kunnen houden. Kijk maar naar de energietransitie: vanuit het Rijk zijn fondsen vrijgemaakt om daar mee aan de slag te gaan. Dat geld was er gisteren nog niet. Het verandert in één keer alle plannen die we al hadden. 

Een dichtgetimmerd plan is voorbestemd om in de kast te verdwijnen, omdat het altijd anders zal gaan dan je denkt. Zo’n plan gaat uit van de kennis die we nu hebben, en probeert vandaaruit de toekomst te voorspellen. Het is alsof je een reis helemaal van bocht tot bocht uitschrijft, zonder rekening te houden met de verkeerssituatie of de wegwerkzaamheden die je tegenkomt. Ik hou van een duidelijk doel, maar ik wil ook kunnen inspelen op de dingen die je onderweg tegenkomt!

Met het verhaal van de Vrije Denkers nog in mijn achterhoofd, heb ik daarom voorgesteld om niet eerst een projectplan te maken, maar te kijken naar wat er overlapt in de ideeën die al uitgedacht waren. Zo behouden we ook de energie die er al is. Geen nieuw, allesomvattend plan, maar uitgaan van de dingen waar we het over eens zijn. We nemen nu als het ware steeds een klein stapje, en het resultaat is het uitgangspunt voor de volgende stap. Zo houden we de energie om er iets moois van te maken. Ons doel blijft overeind, maar we benutten nu steeds wat we geleerd hebben. Daar hou ik van.

Erica Pierik: Ik heb vooral geleerd los te laten

Ik denk dat het zeker vier jaar geleden is dat Arthur mij benaderde. We hadden elkaar leren kennen tijdens een netwerkdiner en samen gezellig gepraat. Ik had verteld dat ik bezig was om een eigen bedrijf als tekstschrijver op te zetten en hij belde een paar maanden later: of ik heb wilde helpen met het schrijven van een boek.

Dat leek me geweldig natuurlijk, en dus spraken we af, ook met Patrick erbij. En sjonge, wat heb ik veel geleerd van ze in die paar jaar. Het allerbelangrijkste? Leer los te laten. Ga er niet van uit dat je controle hebt over dingen doordat je ze plant, want alles loopt anders. Zij noemen het ‘na middernacht’ – de veranderingen gaan sneller dan de plannen bij kunnen houden. En dat bleek al gelijk: toen het schrijven van een boek niet echt lukte omdat ze te veel te vertellen hadden, dacht ik dat het over was. Maar nee, dit was gewoon een experiment: we hebben geëvalueerd en nemen nu weer een stap 1

Blogs misschien? We maakten een afspraak dat we zouden beginnen, na enige tijd evalueren en daarna zouden zij bepalen hoeveel waarde ik had geleverd. Ik vond het echt spannend: als beginnend tekstschrijver wil ik liever weten hoeveel geld ik ga verdienen dan dat ik afwacht hoeveel waarde ik geleverd zou hebben. Maar het werkte echt heel goed en wekelijks belde ik één van hen op om te polsen of ze nog ideeën voor een blog houden. Dat was best bijzonder, begreep ik later, want hun stellige overtuiging is dat terugkerende vergaderingen zinloos zijn. Maar voor mij was het belangrijk om een beetje structuur aan te brengen in onze samenwerking. 

Tijdens al die gesprekken heb ik veel geleerd van ze. Ze hebben ideeën die het leven mooier en vooral eenvoudiger maken. En stiekem pas ik ook best wel wat van die ideeën toe. Pensioenvrij leven bijvoorbeeld: ik werk precies genoeg om goed te kunnen leven en gebruik de tijd die ik over hou om dingen te doen waar ik blij van word. Tijd is voor mij belangrijker dan geld. 

Het moeilijkst om toe te passen vond ik ‘na stap 1 komt stap 1’. Het principe is geniaal, maar botst nogal met mijn karakter: ik wil graag dingen zeker weten. En nu weet ik vrij zeker dat ik niets zeker weet, maar om dat nou als uitgangspunt te nemen… Toch hebben Arthur en Patrick mij steeds weer met kleine stapjes in de juiste richting geduwd, door steeds weer te evalueren en nieuwe manieren van samenwerken voor te stellen. En eerlijk is eerlijk, zo zijn er mooie dingen ontstaan. 

Of ik het ook toepas in de rest van mijn leven? Ja, en het grappige is – dat heb ik pas achteraf gemerkt. Zo heb ik twee boeken gepubliceerd door te beginnen met schrijven, mensen vragen mee te lezen, aan te passen wat ik heb geschreven en op zoek te gaan naar een uitgever, in plaats van een stappenplan te maken waarbij ik voordat ik zou gaan schrijven al duidelijk had hoeveel boeken ik zou verkopen. Wat ik wel graag had gewild trouwens, want tja, ik hou er nog steeds van om dingen zeker te weten…

Recent heb ik weer moeten loslaten. Arthur en Patrick hebben voorgesteld dat ik niet langer wekelijks met hen bel, maar dat zij bellen wanneer zij inspiratie hebben. En ik kan bellen wanneer ik een idee heb. Dat betekent dus dat ik niet langer zeker weet wanneer ik een blog moet schrijven. En gek genoeg vind ik dat prima. De vrije Denkers hebben mij geleerd om los te laten.


Stap 1 : Beginnen met schrijven

Beginnen met schrijven

Mijn naam is Ingrid Keestra. Enkele jaren terug, het was denk ik begin 2017, was ik werkloos geraakt en kwam ik in aanraking met De Broekriem (tegenwoordig JobOn). Dit is een organisatie voor wat oudere werkzoekenden met minimaal een hbo-opleiding, die evenementen en activiteiten organiseerden om de tijd zonder werk te vullen met zinnige bezigheden. Deze activiteiten werden georganiseerd door de mensen zelf, in de vorm van een functie als eventmanager. Dat betekende dat je 1x per maand iets organiseerde waar geïnteresseerden aan deel konden nemen. Je moest alles helemaal zelf regelen, dus het was erg goed voor je ervaring, je netwerk, noem maar op. Ik werd al snel zelf ook eventmanager en mocht daardoor ook naar een speciale bijeenkomst voor alle eventmanagers in Nederland, zo’n 75 man. Daar nam ik deel aan de workshop van de Vrije Denkers, en dat heeft heel veel invloed gehad.

Maar eerst iets anders: ik zorgde in die tijd voor mijn moeder die Alzheimer had. Dat deed ik al heel lang en hoewel het echt heel zwaar was, zag ik toch ook mooie dingen. Ik volgde trainingen over hoe ik contact kon maken met mijn moeder, ook al herkende ze mij niet meer, en hoe we samen toch nog mooie momenten konden beleven. Ik zocht online en in boeken naar positieve en bruikbare tips van mensen die hetzelfde meemaakten, maar kon alleen maar technische verhalen vinden, of ervaringen. Dus besloot ik te gaan bloggen, heel persoonlijk maar met de nadruk op het positieve. Daar kreeg ik hele fijne reacties op en toen besefte ik ook: ik kan mensen in dezelfde situatie als ik helpen met mijn ervaringen. Stiekem ontstond toen al het idee om hier een boek over te schrijven, maar ik werd tegengehouden door alle beren op de weg: hoe vind ik een uitgever, hoe breng ik mijn boek onder de aandacht, wat nou als niemand het wil lezen of als ze het een slecht boek vinden? 

Totdat ik bij de Vrije Denkers hoorde over stap 1. Zij zeggen: na stap 1 komt stap 1. Dat betekent dat ik mij helemaal nog niet druk hoefde te maken over wat er ná mijn boek komt; ik kan al gewoon beginnen met schrijven. Dát is stap 1 voor mij. En daarna kon ik evalueren en eventueel aanpassen en toewerken naar de volgende stap 1. Ook hun uitleg van ‘na middernacht’ stond me aan: dat het helemaal geen zin heeft om een planning te maken, omdat het heden veel sneller verandert dan je de toekomst kan plannen. Dat was zo’n opluchting! Dus op de terugweg naar huis zat ik te wachten op mijn overstap op station Arnhem en ik besloot op dat moment: ik ga het gewoon doen!

Dat besluit heeft grote gevolgen gehad. Nu 3 jaar geleden is mijn boek ‘Mantelzorger der liefde’ verschenen en tijdens het schrijven van de laatste pagina’s vond ik ook weer een baan. Na publicatie kreeg ik heel veel vragen voor lezingen en workshops, en ook om een blog te schrijven voor Stichting Mantelzorgelijk. Die blog, dat is ook leuk om te vertellen, bestond uit elke maand een letter van het alfabet, uitgewerkt in een verhaal over mantelzorg. Ook hier staat het positieve centraal. Die blogs heb ik recent gebundeld en zo is mijn tweede boek verschenen: Het Mantelzorger Alfabet. Ik had het nooit kunnen denken dat het zo zou lopen. En dankzij de Vrije Denkers heb ik toch mooi die eerste stap gezet!

Doe wat nodig is in plaats van wat het proces voorschrijft.

Mijn naam is Wesley Worm en ik ben 40 jaar. In de buurt van de ‘terminale serieusheid’, om in termen van de Vrije Denkers te spreken. Gelukkig heeft hun video ‘Doen is de beste manier van denken’ dat precies weten te voorkomen bij mij.

Als 22-jarige jongeling vol energie en ambitie, kwam ik als inrichtingswerker in de gevangenis te werken. Werken in het gevangeniswezen betekent werken voor de overheid; protocollen op orde, rust en veiligheid staan voorop. Vanuit mijn ambitie keek ik echter verder dan dat. En al gauw werd ik aangesproken op mijn additionele acties; ik moest namelijk wel de processen precies volgen. Alle neuzen moesten namelijk wel in dezelfde richting staan. 

Binnen het gevangeniswezen heb ik me verder kunnen ontwikkelen door samen te werken in innoverende projecten. Ikzelf vond dit geweldig, maar mijn collega’s voelden nog veel weerstand. Juist in deze periode kreeg ik de video van de Vrije Denkers te zien. Dit filmpje vatte pakkend samen waar ik voor stond. Gesterkt door de Vrije Denkers en de overtuiging dat het kan, ben ik op zoek gegaan naar een nieuwe werkplek die mij inspireerde en waar ruimte lag voor verder ontwikkeling. 

In 2016 ben ik begonnen bij De Heeren van Zorg, een organisatie die zich richt op de ondersteuning van mensen met autisme. Ik startte aanvankelijk als persoonlijk begeleider, maar al snel promoveerde ik naar de functie van Teamcoach Organisatie & Samenwerking. In deze functie hou ik mij vooral bezig met de ontwikkeling van de organisatie en het functioneren van de verschillende begeleidende teams. Een opmerking uit het filmpje die me enorm raakte was: “Geef werk dat bij me past en ik hoef nooit meer te werken.” Zo wil ik zelf in het leven staan, en zo wil ik mijn omgeving ook stimuleren in het leven te staan. 

Bij De Heeren van Zorg heb ik mede door de video een organisatie en functie gevonden waarbij ik mensen mag inspireren het anders te doen en waar de regels en protocollen niet het doel zijn, maar een middel om doelen te bereiken. Tot op de dag van vandaag deel ik het filmpje met mensen die naar mijn idee open staan voor anders denken en anders doen, om met hen dezelfde energie te delen.

Afgelopen week werd ik door @Marièlle Beek op LinkedIn in contact gebracht met @Arthur Kruisman en werd ik opnieuw geïnspireerd in waar ik zoveel energie van krijg. Het gaf mij de energie om mijn verhaal op deze manier met jullie te delen, want …. als ik meer fouten maak dan jij, dan win ik! 

Meer weten of de uitgebreide blog lezen? Klik hier. Connect met mij via LinkedIn!

Ik geef de mensen graag hun onbevangenheid weer terug!

Mijn naam is Peter Vervloet en ik ben adviseur leren en ontwikkelen. Dat doe ik deels als zelfstandige en deels in dienst bij een zorginstelling (De Noorderboog), waar ik mij specifiek bezighoud met leren en ontwikkelen in de zorg. Toen ik het filmpje ‘Doen is de beste manier van denken’ van de Vrije Denkers tegenkwam, zag ik gelijk een parallel met mijn eigen praktijk.

Ik heb mijn hele loopbaan steeds gewerkt op het snijvlak van onderwijs en zorg, en gemerkt dat bij beide soort instellingen de nadruk stevig ligt op verantwoording. Ik heb ook zelf kort gewerkt als auditor met vink-lijstjes, maar kwam er toen achter dat ik veel liever wilde dat er ruimte was voor leren en ontwikkelen buiten de vaste lijntjes. Ik wil niet vinken, maar vragen: de dialoog aangaan en veel meer kijken naar talenten dan naar competenties. Zoals de Vrije Denkers laten zien in hun filmpje: we gaan allemaal van creatief en onbevangen naar terminaal serieus. Daarom heb ik het vinken achter me gelaten en werk ik nu als auditor met waardendialoog – dat past veel beter bij mij en ik zie daarbij ook veel mooiere resultaten tijdens de audit.

Zelf heb ik die onbevangenheid van het kind-zijn weer teruggevonden en ik wil mensen helpen om dat ook te doen. Kleurrijk, een beetje ondeugend en vooral vrij. Daarom zet ik de video ‘Doen is de beste manier van denken’ in bij de Praktijk Leerroute bij de Noorderboog. Tijdens de opleiding tot Verzorgende niveau 3 zitten de leerlingen (ook zij-instromers) niet meer dagen achtereen in de klas, maar komen de docenten naar de ervaringsplaats om ze daar te begeleiden. De docenten geven dus ondersteuning in de praktijk en ook veel meer in het persoonlijke leerproces van de leerling. Het gaat niet alleen om kennis en competenties, maar ook om vaardigheden en talenten

De video sprak me zo aan dat ik meer van ze ben gaan kijken en lezen op www.vrijedenkers.nl. De filosofie die zij uitdragen sluit goed aan bij die van mij, en gelukkig ook bij steeds meer mensen. Overal in de zorg en in het onderwijs zie ik mooie initiatieven ontstaan, maar ik merk wel dat het behoudende culturen zijn. We proberen onze mensen de jeugdige overmoed en enthousiasme mee te geven, maar zien vaak dat het in zo’n behoudende cultuur getemperd wordt. Dat zeg ik niet als teleurstelling; ik krijg er juist alleen maar meer energie van om vooral dat te willen veranderen! 

‘In vrijheid kunnen leren heeft mijn zoontje gelukkig gemaakt’

Mijn naam is André Le Cat en ik ben ondernemer en vader van een prachtige knul van nu negen jaar. Op zijn 4e ging hij naar school, zoals alle kinderen van zijn leeftijd, maar hij werd er doodongelukkig. Via via kwam ik in aanraking met het concept ‘democratische school’, waar de verantwoordelijkheid voor het leren veel meer bij het kind zelf wordt neergelegd. Mijn zoontje maakt zijn eigen studieplan en formuleert zijn eigen leerdoelen – in zijn eigen tijd en in volledige vrijheid. Binnen enkele jaren tijd heb ik hem weer helemaal op zien bloeien en dat heeft mij enorm geraakt. Ik gun dit alle kinderen!

Enige tijd terug zag ik het filmpje van Arthur en Patrick: ‘Doen is de beste manier van denken’. Hiermee viel voor mij alles op z’n plek: een betere verbeelding van democratisch onderwijs had ik nog niet eerder zo gezien. Daarom laat ik graag en veel dit filmpje zien als mensen meer willen weten. Samen met de investeerder van de democratische school van mijn zoontje Lumiar ben ik bezig om te onderzoeken hoe we nog meer van dit soort vernieuwende scholen kunnen openen. We denken zelfs al nog verder vooruit en willen in de toekomst ook graag democratische middelbare scholen openen. De financiering van het geheel is nog wel een zoektocht: er is geen steun vanuit het rijk, maar ‘onze’ school is wel financieel gezond door een innovatieve constructie waarbij de naastgelegen BSO bijdraagt aan de democratische school. 

Het filmpje van de Vrije Denkers gaat over meer dan alleen kinderen en onderwijs; het gaat ook over hoe een school je voorbereid op een functie, op het werk later. En daar zie ik ook verschuivingen plaatsvinden; in deze tijd is hoe je dingen doet (talent en vaardigheden) belangrijker dan dat wat je weet (kennis); steeds meer mensen worden aangenomen op hun competenties. Waarom zou je dat niet al op een basisschool veel meer ontginnen en tot bloei laten komen? Zo bereid je kinderen echt goed voor op de maatschappij en hun rol daarin. In enkele minuten raken de Vrije Denkers met hun video de kern van waar ik voor sta en waar ik voor wil gaan. Ik hoop ook echt met ze samen te kunnen werken om dit voor heel Nederland bereikbaar te maken.

Ik ben radicaal gestopt met het pleasen van anderen

Mijn naam is Leonie de Olde en ik ben al jaren werkzaam als directiesecretaresse, managementassistent en projectmedewerker. Ik had al een tijd het gevoel dat ik mezelf niet kon zijn. Dat ik vanuit mijn functie vooral dienstbaar aan anderen moest zijn en dat wat ikzelf wilde op de laatste plaats kwam. Daardoor dwaalde ik steeds verder van mezelf af. Ik wist dat het roer bij mijzelf om moest. Maar omdat ik niet goed wist wat ik wél wilde, ben ik op een gegeven moment in een werkervaringstraject terecht gekomen, via Kracht in Mobiliteit. Dit is een samenwerkingsverband van corporaties, waar ik in 2018 ook de Vrije Denkers heb leren kennen. Zij kwamen de workshop ‘Doen is de beste manier van denken’ bij ons geven. En precies de boodschap in die workshop bleek echt een bepalend moment in mijn leven. 

Een eigen bedrijf starten was wat ik graag zou willen, maar ik zag vooral beren op de weg. Nu had ik immers een vaste baan, dat was veilig. Een eigen bedrijf is alleen maar onzekerheid en met een gezin met drie kinderen wilde ik niet zoveel risico nemen.

De Vrije Denkers hebben mij doen inzien dat het risico vooral in mijn hoofd zat. Ik was bezig met de beren bij stap 2, 3 en 4, en nam daarom nooit stap 1: het durven doén. Wat ik geleerd heb is: Onderneem actie, experimenteer en ga zelfs op je smoel als het nodig is, maar durf fouten te maken en daarvan te leren. Ik moest daarvoor veel vaste patronen loslaten en uit mijn comfortzone stappen; dat vond ik ontzettend moeilijk! Maar ik heb stap 1 gezet en dat was een opleiding tot VA (Virtual Assistent). Daarna heb ik weer stap 1 gezet en dat was een eigen bedrijf beginnen. Dat is nu een jaar geleden en ik ben er nog elke dag blij om. 

Dit jaar heb ik geleerd dat niet het ondernemerschap zelf per se de oplossing is, maar met name het kiezen voor mijn eigen waarde; dat ik vooral doe waar ik goed in ben en ook op een manier dat ik daar blij van word! Ik ervaar de waarde van ‘na stap 1 komt stap 1’ elke dag en beren kom ik onderweg nog natuurlijk nog steeds wel tegen, maar niet meer vooraf in het hoofd. Beren die ik werkelijk op m’n weg ontmoet ruim ik makkelijker op dan de beren in m’n hoofd.

Ik werk nu ook veel meer vanuit gelijkwaardigheid met de mensen om mij heen. Fouten maken doe ik nog steeds niet heel graag; ik ben nogal perfectionistisch van aard. Maar ik durf wel meer te experimenteren en ik mezelf meer voorop te stellen. Ik stel mezelf ook regelmatig de vragen: is het nog goed wat ik doe? Doe ik mezelf ook een plezier? Is dit mijn ultieme werkgeluk? Het antwoord is tot nog toe steeds ‘ja’, maar als het een keer ‘nee’ zou zijn dan weet ik wat me te doen staat. 

Of ik nou werk in loondienst of via mijn eigen bedrijf, ik blijf nooit meer ergens zitten ‘omdat het veilig voelt’. Ik moet echt het gevoel hebben dat ik waarde lever voor mezelf en de ander.  Dat maakt mij gelukkig!  

Er is méér dan alleen wilskracht nodig om je doel te bereiken.

Mijn naam is Jacqueline Lycklema en ik heb de Vrije Denkers leren kennen tijdens een online werksessie die zij gaven voor JobOn. Ik ben werkzoekend, en aangesloten bij dit platform voor en door werkzoekenden. Zij organiseren vaker online sessies en als ik denk dat ik er iets van kan leren, dan doe ik graag mee. En de sessie van de Vrije Denkers was een bijzonder leerzame ervaring waarover ik graag iets deel in deze blog.

Een belangrijke inzicht voor mij was: een radicale verandering bereik je niet binnen een week, maar juist door het zetten van kleine stapjes én het systematisch inzetten van ‘hulpbronnen’. Nu was ik door het thuiszitten, zeker tijdens Corona, nogal ongezond gaan leven. Al voor ik de sessie volgde, was ik naar de sportschool gegaan om me in te schrijven en had ik besloten om gezonder te eten en geen alcohol meer te drinken. Maar de motivatie om dit vol te houden, zakte regelmatig weg. Het inschakelen van ‘hulpbronnen’, zoals de Vrije Denkers presenteerden, was echt een eyeopener voor mij. Zes hulpbronnen waarvan twee op persoonlijk niveau (wilskracht en vaardigheid), twee op sociaal niveau (coach en vriend) en twee op structureel niveau (beloning en omgeving). Zet je al deze zes bronnen goed in dan is de kans dat het je lukt 90%, als je er vier inzet 60% en zet je minder in, dan is de kans dat je het redt minimaal. Dat inzicht kwam goed bij mij binnen.

Ik ging er dus vol mee aan de slag. Zo lichtte ik mijn omgeving in dat ik geen alcohol meer wilde drinken, waardoor ze het mij ook niet meer aanboden. Nam ik een voedingscoach in de arm die voor mij een voedingsschema maakte en mij regelmatig belde om te vragen hoe het ging. Ik schreef mij ook in voor groepslessen op de sportschool, waardoor ik gemotiveerder was om daadwerkelijk te gaan. Een beetje sociale druk helpt mij goed.

Het resultaat, nu een week of drie na de workshop, is dat ik zes kilo en zes cm bij mijn buik kwijt ben, meer energie heb en bovendien veel beter slaap. In hun workshop gaven Arthur en Patrick ook aan dat je een backup moet hebben voor als je een keer terugvalt; een noodplan zeg maar. Daar had ik nog niet over nagedacht, maar afgelopen vrijdag merkte ik dat mijn motivatie tot beneden het nulpunt was gedaald – ik was knorrig, had ontzettend veel zin in ongezond snacken en vooral niét in sporten. Ik ben toch gegaan, maar begon de les gelijk met zeggen dat ik eigenlijk weinig zin had. En dat hielp! Want iedereen deed z’n best me weer te motiveren en ik ging veel gemotiveerder naar huis dan dat ik naar de sportschool toe ging. Zaterdag was mijn bui helemaal ook weer helemaal over. 

Omdat ik werkzoekend ben, had ik ook een ‘doel’ gesteld (de Vrije Denkers hebben het liever over een bedoeling) om een nieuwe baan te vinden. Ik solliciteerde wel, maar het leidde vaak tot niets. In hun werksessie daagden Arthur en Patrick ons uit om een eerste daadwerkelijke stap te zetten in de richting van het zelfgestelde doel vlak daarvoor. Ik heb dat toen niet gelijk gedaan, maar een tijdje later wel een stap 1 gezet: ik heb tevens een loopbaancoach ingeschakeld. Dat kwam ook weer door hun overtuigende verhaal van het inzetten van minstens vier hulpbronnen voor enig zicht op succes: ik probeerde het daarvoor steeds met alleen één, namelijk wilskracht en dat is maar één van de bronnen waardoor een intentie snel sneuvelt. Deze coach kijkt vooral naar mijn talent, het is fijn om even volledig met jezelf bezig te zijn, in de wetenschap dat elke kleine verandering uiteindelijk naar de gewenste grote verandering leidt. 

Het was overigens niet alleen de inhoud van het webinar dat me zo raakte: ook het enthousiasme van Arthur en Patrick was heel motiverend, en vooral dat ze het op een hele ontspannen manier brachten. Niet belerend, maar juist uitnodigend om te onderzoeken wat het beste bij jou past. Ik heb er echt veel aan gehad!

In twee minuten kreeg ik uren terug!

Ik ben Inge Loman en ik werk als Adviseur Kwaliteit in het Ziekenhuis Tergooi. Het is een drukke baan en in combinatie met een gezin met twee kleine kinderen kom je al snel tijd te kort.

In de workshop ‘Hoe dan? Doe dan!’ werden we uitgedaagd om een groter doel (bedoeling) te formuleren, voor mij: ‘meer tijd voor mijn gezin’ en die vervolgens op te delen in kleine stapjes. Ik liep al een tijdje met het idee rond om hulp te vragen in bijvoorbeeld het huishouden. Maar dat voelde als een heel project (hoe dan?) en ik kwam er maar niet aan toe. Tot ik deze workshop van de Vrije Denkers volgde en we uitgenodigd werden om in twee minuten (Doe dan!) een allereerste, kleinste stapje in de richting te zetten van waar we graag naar toe wilden. In die twee minuten heb ik mij heb geregistreerd bij werksters.nl. Binnen een week nam iemand contact op, ze is langs gekomen en niet meer weggegaan.

Ik had gewoon nooit nagedacht over ‘kleine stapjes’. Meestal ben ik heel resultaatgericht en dat betekent dat ik vooral nadenk over hoe het er op het eind uit moet zien. Dat is vaak zo groot en overweldigend, dat ik het heel moeilijk vind om te beginnen. Maar tijdens de workshop lieten Arthur en Patrick zien dat je elk project, elke uitdaging kunt onderverdelen in stap 1, en daarna weer stap 1. 

De stap 1 die ik tijdens hun workshop gezet heb, heeft me heel veel tijd en ruimte opgeleverd. Het is zo heerlijk om niet meer na te hoeven denken over schoonmaken. Zo hebben we nu ook geregeld dat de boodschappen thuisbezorgd worden, wat ons nog meer tijd samen oplevert. Maar het is vooral de mentale ruimte die we daarmee gekregen hebben, waardoor nu zelfs een derde kindje op komst is. Dus we hebben die tijd goed besteed!

Het idee dat je een groot project, een grote vraag kunt opdelen in kleine stappen was voor mij echt een eyeopener. Het ligt heel erg voor de hand, ik had het me alleen nooit gerealiseerd. En door daarmee te experimenteren tijdens de workshop, merkte ik gelijk het effect van een stap 1.

De boodschap die ik heb meegekregen is dat sommige dingen zo groot lijken dat ze verlammen, maar dat het met één kleine eerste stap wél mogelijk is. Dat pas ik nu ook succesvol toe in mijn werk, waar we veel met projecten en ‘stippen op de horizon’ werken. De gezondheidzorg waar ik in werk een redelijk trage sector, terwijl de omgeving heel snel verandert. Dan kun je alleen bijblijven met kleine stapjes, want een heel plan is vaak al achterhaald op het moment dat je ‘m gemaakt hebt. Zo willen we bijvoorbeeld af van de enorme hoeveelheid registraties, maar je kan ze niet allemaal in één keer schrappen. Een hele tijd gebeurt er dan niets, totdat je je realiseert: ik kan ze één voor één doen. Het gaat niet om ‘alles’, het gaat om ‘nummer 1 ‘en daarna kijken welke volgende registratie aangepakt kan worden. 

Voordat ik kwaliteitsmedewerker werd, was ik verpleegkundige. Dan werk je met één patiënt op één moment, en kun je uit de hulp die je biedt heel veel voldoening halen. De staffunctie die ik nu heb, waarin ik verder van patiënten sta en waarin ik met projecten met meerdere indicatoren werk, geeft minder snel voldoening, omdat het vaak langer duurt. Maar met de kleine stappen, 1 voor 1, van de Vrije Denkers, haal ik veel gemakkelijker voldoening uit wat ik nu doe. Én heb ik nu dus ook meer tijd voor mijn gezin. 

Mijn vertrouwen en passie zijn weer terug!

Mijn naam is Alëna Butorova en ik heb de Vrije Denkers leren kennen tijdens een UWV inspiratiedag in februari 2020. De verbinding met hen en andere denkers, doeners en zoekers die dag heeft mijn leven echt een nieuwe impuls gegeven.

In mijn zoektocht naar een nieuwe baan heb ik mij voorgenomen werk te vinden waar ik eindelijk mijn vleugels kan spreiden en kan zijn wie ik werkelijk ben. Een passende, veilige en prettige werkplek waarvan ik kan zeggen ‘ja, hier hoor ik bij’. Gaandeweg bleek het voor mij een grote uitdaging te zijn om zo’n plek te vinden in de maatschappij. Ik heb verschillende banen gehad, maar elke keer merkte ik dat het snel ging schuren tussen wat er vanuit de organisatie of instelling werd gevraagd en waar ik voor stond. Mijn integriteit werd flink op de proef gesteld, maar uiteindelijk koos ik er iedere keer voor om trouw te blijven aan mezelf. 

Tijdens de workshop ‘Doen is de beste manier van denken’ realiseerde ik mij dat ik in mijn zoektocht langzamerhand het geloof en vertrouwen had verloren dat het ooit nog goed zou komen, waardoor ik mij ongemerkt steeds meer geïsoleerd had van de buitenwereld. En nu, door mij opnieuw verbonden te hebben gevoeld met de mensen die net als ik ervoor kiezen om trouw te blijven aan wie zij zijn en waar zij voor staan, werden mijn vertrouwen, gedrevenheid en passie plotseling weer voelbaar in heel mijn lijf. Alsof er een knop werd omgezet. 

Ik voelde een enorme verbondenheid met Arthur en Patrick en hun verhaal en het werd mij duidelijk dat ik helemaal niet alleen ben. Ik ben eraan herinnerd dat er meer mensen zijn die streven naar en behoefte hebben aan een andere manier van doen en denken. Ik kreeg direct weer zin om met frisse energie er tegenaan te gaan. Zij inspireerden mij om de verbinding met anderen weer op te zoeken en aan te gaan. Met andere woorden: DOEN! Zij gaven mij het gevoel van herkenning en erkenning en dat voelde als thuiskomen, 

Ik kan er nu weer vol voor gaan! 

De beuk d’r in door gewoon dóen …

… en gewóón doen!

Mijn naam is Koert Terhürne en ik vervul de rol van directievoorzitter van Dura Vermeer Bouw Hengelo. Ruim tien jaar geleden gingen we met onze organisatie steeds meer richting het concept ‘netwerkorganisatie’ en ‘horizontaal organiseren’. Om hier een passende en werkbare situatie in te kunnen creëren wilden we een sessie organiseren. Ik ben toen op zoek gegaan naar een aansprekend filmpje dat aangaf wat voor mij – voor ons – belangrijk is en ik kwam uit bij de video van Arthur en Patrick: ‘Doen is de beste manier van denken’.

Alles in dat filmpje spreekt mij aan. Vooral het doén in plaats van eerst alles eindeloos uitdenken. Het sloeg ook aan bij onze medewerkers omdat het heel goed weergeeft hoe wij als organisatie zijn en werken. In 2014 ben ik gevraagd om tijdens het “nieuw organiseren event” in Den Haag te vertellen waar we als Dura Vermeer Bouw Hengelo staan en wat we doen. Ik heb ook daar hun filmpje getoond als grote inspiratiebron. En wat bleek nu? Arthur en Patrick zaten ook in die zaal! Ik kende de vrije Denkers nog niet persoonlijk, maar zo hebben we contact gelegd. 

De kernboodschap van ‘Doen is de beste manier van denken’ dragen we elke dag uit in ons bedrijf. Zo is aan de driejaarlijkse strategienota van Dura Vermeer Groep ons eigen Operationeel Plan 2020 met het thema ‘De beuk d’r in!’ gekoppeld. Dit thema zegt het natuurlijk al: we gaan van strategie naar doen. Want zo ben ik ook geïnspireerd door de Vrije Denkers: de werkelijkheid gaat veel sneller dan je met een plan kunt bijhouden. Daarom hebben we ons operationele plan ook opgebouwd volgens de structuur: Waarom dan? Hoe dan? Doen dan! Dat laatste – doen – is voor ons heel belangrijk en zo hebben we ook onze organisatiecultuur ingericht, door gewoon dóen en gewóón doen. Het operationele plan is een soort richtlijn (een bedoeling zeg maar) waarmee we aan de slag gaan, maar als er iets gebeurt kunnen we snel schakelen en dan passen we razendsnel onze acties aan.

Ik wil graag dat onze medewerkers durven te blijven experimenteren, vallen, opstaan en vooral ook fouten durven te maken. En alleen doordat je snel doet, leer je wat werkt en wat niet. 

‘Ik kijk voorgoed anders naar werk’

In 2018 werkte ik bij de Provincie Zuid-Holland als afdelingshoofd van de brug- en sluiswachters. De dienst waarbinnen ik werkzaam was, was verantwoordelijk voor het goed functioneren van alle (water)wegen van de provincie. We waren een degelijke maar tegelijkertijd toch ook ietwat ouderwetse dienst. Dol op projectmatig werken, stevige stappenplannen én bijbehorende stippen op de horizon. Ik voelde de noodzaak voor een frisse blik op ons werk en onze manier van organiseren. Het leek mij nuttig even goed wakker geschud worden – en dus heb ik de Vrije Denkers gevraagd ons daarin te helpen.

Nou dat wakker schudden is goed gelukt! Ik kijk nooit meer hetzelfde aan tegen voorheen heel logische lijkende uitspraken zoals “We moeten zorgen dat alle neuzen dezelfde kant opstaan”. Ik zeg tegenwoordig dan direct “Joh, dan doe je echt iets fout: als twee neuzen dezelfde kant opstaan, dan is dat eentje te veel”. We moeten meer de diverse zienswijzen zien in te zetten. Dat geeft veel meer oplossingsrichtingen en perspectieven dan als iedereen maar eenzelfde soort zienswijze erop nahoudt. Vooral dát heb ik geleerd tijdens twee werksessies die Arthur en Patrick voor onze dienst hebben gedaan. Op een ludieke maar indringende wijze hebben ze mij duidelijk gemaakt dat wat we altijd deden, nu gewoonweg niet meer werkt. Géén ‘stip op de horizon’, géén balk op de horizon, géén projectplan, géén onnodig vertragende business cases. Sneller dóen, inzetten op vakmanschap, vertrouwen in elkaar en met sneller zicht op wat werkt en wat niet!

Het heeft mijn denken en misschien zelfs wel mijn karakter veranderd; ik was altijd een blauwdrukdenker – heel erg van de formats, de formulieren en de procedures. Dat is anders sinds hun komst. Ik ben opener geworden, zie sneller verbanden en zie ook een verandering in het managementdenken dat de Vrije Denkers jaren terug al verkondigden. 

Zo is ‘Deep democracy’ voor mij niet anders dan ‘niet alle neuzen dezelfde kant op’, ‘Scrummen’ betekent niet meer dan ‘na stap 1 komt stap 1’ en ‘Agile werken’ is hetzelfde als ideeënseks: mensen betekenisvoller met elkaar verbinden, durven experimenteren en met elkaar leren van fouten. Echt wendbaar zijn zit ‘m juist in hele gewone dagdagelijkse dingen en niet in allerlei dure, vaak onnodig Engelse, termen. Verandering zit al in de dialoog ‘hier en nu’ en niet in het plan ‘daar en dan’.

Anno 2020 ben ik werkzaam bij Rijkswaterstaat als afdelingshoofd Verkeercentrale Zuid-West Nederland en merk dat ik het heel leuk vind om andere mensen op eenzelfde manier te inspireren. Ik wil graag een frisse-blikkenwerper zijn voor anderen, want de wereld heeft het nodig.

Onaffe ideeën sneller delen

Mijn naam is Esther van der Storm en ik heb het bedrijf STORMPUNT opgericht. Wij helpen organisaties om op een innovatieve manier problemen op te lossen, door mensen te helpen om buiten de gebaande paden te denken. Dat doen we door het begeleiden van trajecten waarin we samen met medewerkers een vraagstuk verkennen, ideeën bedenken en de beste ideeën vervolgens ook implementeren. Van een ideeënstorm, naar concrete resultaten dus! Ook geven we trainingen, waarin we medewerkers innovatieskills leren die ze kunnen toepassen in hun werk. 

Wat we regelmatig merkten is dat er na een training toch maar weinig veranderde, ondanks dat de mensen heel geïnspireerd naar buiten liepen. Dat bleek dan niet zozeer te liggen aan de nieuw aangeleerde vaardigheden, maar meer aan het niet goed kunnen inzetten daarvan. Dan werkte de cultuur bijvoorbeeld onvoldoende mee, of bleek er te weinig ruimte voor het maken van fouten. 

Daardoor kwamen we op het idee om een InnovatieScan te ontwikkelen waarin we onderzoeken waar de belangrijkste knelpunten zitten die innovatie in de weg staan. Kan de samenwerking beter of zit de grootste uitdaging in de organisatiestructuur? We wilden een spel ontwikkelen voor teams, waarmee je écht snel een beeld krijgt van de grootste innovatiekansen voor jouw team. We werkten ons idee in een paar weken uit tot een prototype. 

En toen viel er een inzicht binnen van de Vrije Denkers waar we dankbaar gebruik van hebben gemaakt. Ik ken Arthur en Patrick al jaren, drinken af en toe koffie, ben ook een paar keer naar hun workshops geweest en we hebben ze in mijn Ynnovate tijd ook wel eens uitgenodigd om voor ons een keynote te doen. Die sessies barsten altijd van de informatie, bijna meer dan je kunt bevatten. Maar wat ze heel goed doen is aangeven dat er voor iedereen altijd wel iets tussen zit waar ze direct een volgende stap mee kunnen maken. 

Wat bij mij goed is blijven hangen na de workshop “Hoe dan? Doe dan!” is: “Als je je niet schaamt voor je eerste versie van je product, dan heb je te laat gelanceerd”. Een inzicht waardoor we geen mooi vormgegeven prototype van de InnovatieScan hebben getest, maar we een quick and dirty versie meteen hebben getest. Dat werd een versie die deels getekend was en bestond uit knipsels. Geen mooie layout, maar focussen op het snel testen van de inhoud. We wilden vooral weten of we op de goede weg zaten. Door de ‘onaffe’ staat van het idee kregen we snel en eerlijk reactie en dat gaf ons de juiste inzichten om verder te kunnen.

Wat ik van de Vrije Denkers geleerd heb? Dat je zo snel mogelijk moet testen met echt publiek, dat het onaffe idee juiste een charme heeft dat uitnodigt tot echte en eerlijke feedback. En dat ‘de schaamte’ die daarbij optreedt een wezenlijk onderdeel is van deze stap. Het maakt je zeker kwetsbaarder, maar het feit dat je in co-creatie met andere mensen iets bereikt is echt goud waard.

Mariët: ons ‘jaarplan’ nu op één A4.

Ik werk als regiomanager bij Azora, een thuiszorgorganisatie in Gelderland. Elk jaar komen alle managers bij elkaar op een inspiratiedag, waar we dan ook voor elke regio ons jaarplan maken. Twee jaar geleden was ik met mijn team op die inspiratiedag daarmee bezig, toen we na het eerste deel de workshop “Doen is de beste manier van denken” van de Vrije Denkers kregen. Daarin vertelden ze over ‘na middernacht’ en hoe de werkelijkheid ons zo snel inhaalt dat doelen stellen en plannen maken nauwelijks zin heeft. Na de sessie van de Vrije Denkers vervolgden we ons voorgeprogrammeerde dagprogramma met het verder ontwikkelen van onze jaarplannen. En dat voelde zó raar voor mij: we hadden net overtuigend gehoord dat je na stap 1 waarschijnlijk op een hele andere plek staat dan je vooraf bedacht had, en wij zouden nu gewoon verder gaan met een jaarplan vol doelen, details en stappenplannen?

Ik besloot spontaan om met het team eerst stil te staan bij de presentatie van de Vrije denkers.

Ik heb mijn team gevraagd wat bij hen is blijven hangen van de workshop van de Vrije Denkers. Dat werd een hele interessante opsomming. Er waren al overkoepelende jaardoelen van Azora in het algemeen en ik vroeg aan mijn team of dat, in combinatie met de genoemde slogans op basis van de workshop, voldoende was voor hen. Konden ze hiermee aan de slag met hun team? Het was even stil, maar daarna raakte iedereen enthousiast: dit was inderdaad alles wat ze nodig hadden. 

We hebben (na de inspiratiedag) bij de kernwaarden afbeeldingen gezocht en ze, samen met de jaardoelen, op posters laten drukken. Wij hebben de Vrije Denkers vervolgens nog uitgenodigd om hun presentatie te geven aan een bijeenkomst voor alle medewerkers, waarna wij ons jaarplan hebben gepresenteerd.

Het mooie was dat ons jaarplan in alle kantoren van de teammanagers en op de teamposten werd gehangen, waar die eerder in een lade verdween. Nu konden we echt aan de slag met wat was blijven hangen van de workshop: doen wat nodig is, experimenteren en falen.

De externe auditor heeft ons hier uitgebreid op bevraagd. Hoe weet je dat mensen het goede doen? Hoe weet je dat aan de doelen gewerkt wordt? Mijn antwoord was dat we (1) veel contact hebben onderling, (2) goed luisteren naar medewerkers en (3) zien en ervaren wat er hier en nu is. Vrijheid en vertrouwen zijn daarin essentieel. En alle mooie initiatieven en missers koppelen we ieder trimester terug aan iedereen. De externe auditor had vervolgens gesprekken op de afdelingen en was positief verbaasd. “Iedereen kent het jaarplan!”

Wat mij altijd is bij gebleven van de presentatie van de Vrije Denkers is het voorbeeld van de witte kip en de springtouwen. Het werd mij in een korte oefening van één minuut glashelder dat als je je te veel focust op een stip aan de horizon, dat er dan veel relevante informatie aan je voorbij kan gaan. En dat kan catastrofaal zijn voor je organisatie in een snel veranderende wereld.

Begin vorig jaar kregen we de kans om (als één van de twee organisaties in Nederland) mee te doen met de pilot Leefplezier van de Leyden Academy. Dat voelde zo goed dat we gelijk ja hebben gezegd. De pilot sluit naadloos aan op het gedachtengoed van de Vrije Denkers: we werken daar ook helemaal vanuit de bedoeling. De laatste levensjaren van de mensen die in ons verpleeghuis komen, moeten zo fijn mogelijk zijn – we noemen dat leefplezier. We bevinden ons nu in de fase dat we de werkprocessen bekijken en de afvinklijstjes achter ons willen laten. Natuurlijk hebben medewerkers ook iets van een kader nodig. Voor de inhuizing zijn we nu aan het uitproberen of het kader “een warm welkom” helpend is. Dit betekent dat we accepteren dat er verschil is. Het warme welkom kan er op iedere woning immers anders uit zien.

Ik vertrouw er helemaal op dat onze medewerkers dat ‘warme welkom’ op de best mogelijke manier vormgeven. Ze werken vanuit hun hart en doen wat nodig is, daar kan echt geen (traditioneel) jaarplan tegenop.

Corrinne: ‘Diplomavrij leren’ als nieuwe bedoeling

Als lerarenopleider ben ik verantwoordelijk voor professionalisering in het onderwijs – ik werk onder andere bij Albero Scholen. Niet alleen onderhoud ik contacten met hogescholen voor de kwaliteit van de aankomende leraren, ook voor onze zittende leraren zorg ik voor alle faciliteiten als het gaat om verdere professionalisering.

Ik maakte kennis met de Vrije Denkers toen ik een paar jaar geleden een inspiratiedag voor Albero Scholen organiseerde. Vooral het credo ‘diplomavrij leren’ triggerde enorm – dat schuurt natuurlijk behoorlijk op een school en daagt de kern van ons systeem uit. Nu kan ik zeggen dat we daar met kleine stapjes uiteindelijk naar toe willen, maar op dat moment waren Arthur en Patrick voor ons echt eye-openers. Het belangrijkste wat ik meegenomen heb van hun workshop ‘Doen is de beste manier van denken’ is het idee dat we in een tijd leven waarin veranderingen sneller gaan dan wij ze bij kunnen houden (in Vrije Denkers workshoptermen: ná middernacht). Een tijd waarin het maken van plannen bijna lachwekkend is, omdat ze al achterhaald zijn op het moment dat je ze maakt en uitvoert. Hun advies: na stap 1 komt stap 1 neem ik mee naar bijna elk overleg, ook met externen. En dat levert veel meer flexibiliteit en kwaliteit op in de samenwerking.

Onlangs volgde ik ook hun workshop ‘Hoe dan? Doe dan!’ Daar raakte het mij enorm dat ze de kracht van herhaling aantoonden in een grafiek (en die is niet wekelijks, tweewekelijks, maandelijks maar totaal anders, kijk hier maar). Vanuit mijn functie regel ik nascholing en workshops voor de leraren, maar merk dat ze snel weer in de waan van de dag schieten – met als risico dat ze blijven doen wat ze deden en daardoor krijgen wat ze kregen. Daarom heb ik samen met een groepje collega’s een pilot bedacht. Samen met één van onze professionaliseringspartners, spiek.nu, hebben we hun app aangepast en van elke workshop en cursus een 12 minuten durende module gemaakt. Zo kunnen de leraren de kennis uit de nascholing snel nog een keer herhalen en daarmee de inspiratie actueel houden.

De Vrije Denkers hebben bij mij een mentale omslag bewerkstelligt. Ik ben bevestigd en mijn inzichten zijn verdiept om vanuit de kracht van vertrouwen te werken, omdat ik weet wat we willen bereiken en vanuit welke waarden we dat willen. Dat maakt de samenwerking met onze leraren en andere collega’s een stuk prettiger en vooral veel minder bureaucratisch!

Gerard: Van ‘Persoonlijk Ontwikkel Plan’ naar ‘Van-Plan’

Mijn naam is Gerard Verkuil en ik ben directeur van de Prinses Beatrixschool in Goes. Onze school is onderdeel van Albero en zo heb ik kennis gemaakt met de Vrije Denkers: zij waren de keynote sprekers tijdens een personeelsdag vorig jaar. Vooral hun idee ‘na stap 1 komt stap 1’ sloeg enorm aan bij mij en ik heb deze theorie gelijk gebruikt voor mijn eigen school.

Onze medewerkers hadden altijd jaarlijks een functioneringsgesprek waar het maken van een POP (persoonlijk ontwikkel plan) onderdeel van uitmaakte. Iedere drie jaar is er ook een beoordelingsgesprek. Ik ben een voorstander van weer even nadenken over je persoonlijke ontwikkeling, waar wil ik heen en wat heb ik daarvoor nodig. Maar het POP-verslag werd na het opstellen meestal in een lade gelegd en een jaar later pas weer tevoorschijn gehaald om een nieuwe op te stellen. Het leefde niet, niet bij mij maar ook niet bij mijn medewerkers. Ik wilde daar graag een nieuwe impuls aan geven.

Na de workshop van de Vrije Denkers ben ik gestopt met de POP en heb ik het “van-plan” geïntroduceerd. Tijdens dit gesprek geeft de medewerker aan wat hij of zij van plan is: wat is je idee, wat is je stap 1 (wat ga je doen?) en hoe ga je dat doen? Aanvullend vraag ik welke kwaliteiten de medewerker daarvoor in wil zetten, om ook aansluiting te vinden bij ons competentiemanagement. En daarna is het aan de medewerker: zet stap 1, evalueer, reflecteer samen met een collega hierop en zet op basis daarvan… wéér stap 1. 

Dit is heel anders dan een POP met een uitgebreid format en een stappenplan voor een jaar. Voor onze medewerkers is het wel wennen, maar ik hoor veel positieve geluiden. Ze vinden het fijner dan een POP: flexibeler, aan te passen aan hun ontwikkeling. Voor het van-plan heb ik ook een soort format gemaakt, omdat het bij dit soort dingen fijn kan zijn enige structuur hebben. Ik zie ook echt verschil: sommigen zijn al vier stappen verder en anderen hebben af en toe wat meer sturing of begeleiding nodig. Maar allemaal vinden ze hun weg hierin: het formuleren van hun idee, hun bedoeling en het zetten van stap 1. 

Stap 1 voor de Vrije Denkers is het kleinst mogelijke stapje dat je nu, zelf en onafhankelijk van anderen kunt zetten. Dat geldt ook voor stap 1 in het van-plan, hoewel enkele medewerkers liever de eerste stap met anderen maken. Dat is zo fijn aan het van-plan: het houdt niet alleen rekening met de veranderende buitenwereld, maar ook met de verschillen tussen mijn mensen. Ik merk dat ik ze – op een losse manier – heb kunnen uitdagen om anders na te denken over hun ontwikkeling. Dankzij de Vrije Denkers en hun stap 1-verhaal.

Credits foto: Ernesta Verburg

Miriam: Ik werk nu écht vanuit vrijheid

Ik werk voor het grootste drinkwaterbedrijf van Nederland, Vitens. Daar zorg ik ervoor dat Vitens iedere dag een stukje innovatiever en duurzamer wordt. Onze organisatie werkt al drie jaar met Arthur en Patrick en ze hebben bij ons verschillende activiteiten en interventies gedaan, die allemaal voor bijzondere verandering hebben gezorgd. Zo hebben wij recent iemand aangenomen zonder functieomschrijving, op basis van haar competenties. Dat past natuurlijk niet standaard in ons functiehuis, maar we denken toch dat het voordelen heeft om het losser in te passen. Ze doet wat nodig is en de functiebepaling komt achteraf.  Het gaat om ten volle benutten van skills en vaardigheden van iemand die nieuw binnenkomt. En niet laten inperken door een vastomlijnde functie. Precies zoals Arthur en Patrick zelf ook doen. (zij hebben FBA – Functie Bepaling Achteraf achter hun naam staan op LinkedIn). Het geeft veel meer mogelijkheden in wat er gedaan kan worden in plaats van wat een functiebeschrijving voorschrijft.

Waar de Vrije Denkers echt veel invloed op hebben gehad bij mij, is het idee dat ik altijd iets kan doen dat binnen mijn eigen invloedssfeer ligt. Wat kan ík doen binnen mijn mandaat, zonder dat ik afhankelijk ben van of beperkt wordt door anderen? Heel concreet heeft dat tot een mooi experiment geleid met slimme watermeters. We praten namelijk al jaren over digitalisering, en hoe belangrijk het is om onze klanten inzicht te geven in hun waterverbruik. Water is een steeds schaarser goed, maar veel mensen beseffen dat niet. Een slimme watermeter zou niet alleen handig zijn omdat wij accurate gegevens krijgen en mensen hun meter niet meer uit hoeven te lezen eens per jaar, maar zou dus ook op het gebied van duurzaamheid iets betekenen. Echter … een slimme watermeter is relatief duur en we weten niet of deze werkt zoals we denken.  

Omdat ik verantwoordelijk ben voor innovatie voor onze klanten, heb ik gekeken naar wat ik wél kan zonder dat ik daar al te veel managementlagen moet aanspreken. En vanuit dat idee ben ik begonnen met het uitrollen van slimme watermeters in één wijk in één stad. Dat is mijn stap 1 en dat kunnen we dan evalueren en ervan leren. Het kan een succes worden, maar ook misgaan – ook dat heb ik geleerd van de Vrije Denkers. Fouten maken moét, want alleen zo leer je van wat je doet. Weet je wat werkt en wat niet. Een kleine stap vandaag leidt tot een verandering morgen.  

Zo heb ik ook geëxperimenteerd met serious gaming, om mensen op een spelende manier inzicht te geven in waterbesparing. Het spel lag er al, maar intern waren er twijfels over het uitrollen ervan. Bij een eventuele mislukking van het experiment zou het betrouwbare Vitens merk misschien schade kunnen ondervinden, wat ik op zich wel begreep want ook voor ons zelf was het nieuw. Wat ik vervolgens gedaan heb is het spel naar een kleine groep mensen gestuurd als een klantonderzoek, een test met de boodschap: “Wij weten niet of dit een goede manier is om waterbesparing inzichtelijk te maken; willen jullie helpen?” Omdat de reacties heel positief waren, hebben we het vervolgens naar nog iets meer mensen gestuurd. En daarna naar nog iets meer mensen. Zo hebben we van 100 uiteindelijk 200.000 mensen bereikt!

Experimenteren, evalueren, daarvan leren en stapsgewijs impact maken… Het gedachtegoed van de Vrije Denkers zit in mijn dagelijkse handelen ingebakken. Het idee dat ik zélf iets kan doen, dat het maar een klein stapje hoeft te zijn en dat het ook fout mag gaan, geeft mij ontzettend veel vrijheid. En vanuit deze vrijheid kan ik doen wat nodig is voor de organisatie.  

Boukje: ‘Mensen wíllen mij horen!’

Boukje: “Ik werk als bedrijfsarchitect bij de Politie. De agenda’s van de managers zitten altijd erg vol. Het is lastig om een afspraak te plannen en afspraken worden ook vaak verzet. Als ik iets wil bespreken, weet ik niet goed hoe ik makkelijk ‘aan tafel’ kom bij het management. Soms staat de deur open van een van de managers, of kom ik een van hen tegen op de gang, maar dan twijfel ik of ik ze wel moet storen met wat ik te zeggen heb, of ik weet niet zo snel hoe ik kort mijn punt kan maken.

Om gehoord te worden, moet je je ook laten horen, dat besef ik goed. In de workshop “Hoe dan? Doe dan!” van de Vrije Denkers kreeg ik op verschillende manieren inspiratie en gereedschappen aangeboden. Nog beter: we werden allemaal uitgenodigd om ons allereerste, kleinst mogelijke stapje richting de bedoeling te maken. Niet volgende week, of morgen, maar nu. En dat binnen twee minuten. Ik heb daar ervaren dat mensen mij wíllen horen. Dat als ik op ze afstap om iets te zeggen, dat ze dat dan daadwerkelijk horen en waarderen. Die directe ervaring maakte het voor mij makkelijker om mijzelf ook op mijn werk meer te laten horen. Dus toen ik de keer daarna de deur van een van de managers open zag staan, ben naar binnen gelopen en heb aangegeven dat ik iets met haar wilde bespreken. Dat voelde eerst nog wel onwennig, maar het werd fijn gesprek dat niet te veel tijd kostte en dat intussen verder opvolging heeft gekregen. Een waardevolle stap!

De inspiratie van die eerste stap gaat nog verder. Als ik een onderwerp heb dat ik wil bespreken, schrijf ik dit altijd op. Kom ik dan een manager tegen of staat de deur open, is de drempel om mijn punt te delen een stuk lager omdat ik het eerder al heb opgeschreven en dus beter beklijft. Ook heb ik met een aantal collega’s afgesproken dat we samen kunnen sparren als iemand ergens tegen aan loopt, of iets wil delen. Vaak is het resultaat dat de vraag dan beantwoord is, of dat iemand een suggestie heeft om het op een andere manier aan te pakken. Kortom, ik heb mijn eigen ‘support-groep’ geregeld, ook zo’n mooi onderdeel uit de workshop om ervoor te zorgen dat je blijft ‘doen’ en niet na inspiratie weer terugzakt in de waan van de dag.

Dat allereerste stapje om mijzelf meer te laten horen, heeft mij de ervaring opgeleverd dat mensen mij inderdaad willen horen, open staan voor me en dat mijn ideeën en zorgen aandacht krijgen. Wat mij hierbij helpt is een aantal mensen om mij heen die me steun kunnen geven en voor wie ik een steun kan zijn in hun ontwikkeling. Ik heb meer zelfvertrouwen gekregen in mezelf laten horen aan het management. Dit allemaal door die ene eerste kleinste stap 1 te zetten van twee minuten in een sessie op een maandagavond. Bijzonder krachtig!”