Wij verkleinen de afstand tussen denken en doen
Er zijn twee dagen in het jaar waarin je niets kan doen.
Morgen en gisteren.
Blijft vandaag over.
En vandaag zijn er twee momenten waarin je niets kan doen.
Straks en zoeven.
Blijft nu over.
Nu is het enige moment waarin je iets kan doen.
Nu is het enige moment waarin je een verschil kan maken.
Nu is het enige moment waarin verandering kan plaatsvinden.
Nu is daarom beter dan binnenkort
Als je dichter wilt worden, schrijf dan poëzie. Elke dag. Laat je werk zien.
Als je aan improvisatie wilt doen, begin dan een gezelschap. Wacht niet tot je wordt geselecteerd.
Als je dieren wilt helpen, wacht dan niet op de dierenartsopleiding. Doe vrijwilligerswerk bij een dierenasiel.
Als je een scenario wilt schrijven, schrijf dan een scenario.
Als je aan marketing wilt doen, zoek dan een goed doel en verspreid het idee. Vraag het niet eerst.
Als je strategischer, menselijker of zorgzamer wilt zijn in je werk, wacht dan niet tot de baas dit vraagt.
Zodra we de ‘en’ weglaten (zoals in: ik wil dit doen en goed betaald, uitgenodigd, goedgekeurd en altijd succesvol worden), dan is het veel gemakkelijker om te doen wat we zeiden dat we wilden doen.
Vrije vertaling Seth Godin’s blog
Voordat nieuwsmedia bestonden waren er al fabeltjes, of was er dorpsnieuws, maar meestal waren onze rolmodellen en ervaringen gebaseerd op de realiteit.
Tegenwoordig het niet ongebruikelijk is om acht uur per dag omringd te zijn door media die worden gevoed door ‘grootste hits’ zoals ‘ergste’ overtreder, ‘laatste’ nieuws, ‘rijkste’ investeerder, ‘slechtste echtgenoot’, ‘grappigste’ regel van alle films ooit gemaakt etc. en beginnen we te denken dat alleen overdrijving ertoe doet.
‘Grootste hits’ zijn van nature ongebruikelijk. En als de media, die je in je opneemt, wordt geselecteerd uit een miljard mogelijke clips, wees dan niet verbaasd als je begint te geloven dat het ongewone normaal is.
Het is het niet.
(Vrije Seth Godin vertaling van zijn blog ‘Living in Hyperbole’)
PS Een hyperbool is de stijlfiguur van de overdrijving.
Een reden om een hyperbool te gebruiken kan zijn om bijvoorbeeld een emotie of een mening extra nadruk te geven. Maar ook variatie in schrijfstijl en humor kunnen redenen zijn om de hyperbool te gebruiken. Doorgaans wordt een hyperbool niet letterlijk genomen.
Voorbeelden van uitdrukkingen die hyperbolen zijn:
100% Antwoord van ChatGPT:
Er wordt vaak gezegd dat ‘doen’ de beste manier van denken is, omdat het praktische ervaring en feedback oplevert die moeilijk te verkrijgen zijn door alleen te denken of te plannen. Hier zijn een paar redenen waarom ‘doen’ zo belangrijk is:
Kortom, door te doen kunnen we praktische ervaring en feedback opdoen, onze creativiteit en innovatie stimuleren, onze motivatie vergroten, risico’s nemen en ons potentieel vergroten. Daarom wordt ‘doen’ vaak beschouwd als de beste manier van denken.
We approve this message – Vrije Denkers
Improviseren en experimenteren zijn beide waardevolle vaardigheden en hebben verschillende voordelen:
Kortom, improviserende en experimenterende vaardigheden bieden vele voordelen, waaronder het bevorderen van creativiteit, het vergroten van flexibiliteit en probleemoplossend vermogen en het vergroten van zelfvertrouwen.
Het is gemakkelijk om vast te zitten in het idee dat iets beter zal zijn in de toekomst. We stellen uit, denken dat we niet klaar zijn, of denken dat we iets anders nodig hebben om te beginnen.
De waarheid is dat “nu” beter is dan “binnenkort”, om vijf redenen:
Als we wachten op het perfecte moment om iets te doen, dan zullen we waarschijnlijk nooit beginnen. Er zal altijd iets zijn dat we denken dat we eerst moeten oplossen, of we denken dat we meer tijd, geld, of middelen nodig hebben. Maar als we blijven wachten, kunnen we kansen mislopen en onszelf belemmeren in onze persoonlijke groei en ontwikkeling.
Als we nu beginnen, hebben we meer controle over het resultaat dan wanneer we later beginnen. Als we wachten, kunnen externe factoren zoals veranderingen in de markt of onverwachte gebeurtenissen ons pad veranderen. Maar als we nu beginnen, hebben we meer invloed op de uitkomst van ons doel.
Wachten tot later kan veel stress veroorzaken. We denken misschien constant aan wat we moeten doen en wanneer we het moeten doen. Maar als we nu beginnen, verlichten we die stress en voelen we ons productiever en meer ontspannen.
Door nu te beginnen, vergroten we onze motivatie. Het is gemakkelijk om uitstelgedrag te vertonen en te denken dat we nog genoeg tijd hebben. Eenmaal in tijdnood raken we snel gedemotiveerd. Maar als we nu beginnen, zien we meteen resultaten en dat stimuleert ons om door te gaan en ons doel te bereiken.
Door nu te beginnen, leren we meer dan wanneer we later beginnen. We kunnen onze vaardigheden en kennis ontwikkelen door in de praktijk te brengen wat we willen bereiken. Door te doen, leren we van onze fouten en kunnen we onszelf verbeteren.
Kortom, nu is beter dan binnenkort omdat er nooit een perfect moment is, we meer controle hebben, het stress vermindert, het onze motivatie vergroot, en we meer leren door te doen. Dus, als er iets is wat we willen bereiken, is het belangrijk om nu te beginnen en ons doel stap ná (in plaats van voor) stap te bereiken.
Promotie gruwel
Nog harder duwen.
Meer advertenties plaatsen.
Mensen spammen.
Hun aandacht onderbreken.
Het logo groter maken.
Opnieuw posten.
Vaker posten.
Meer onzin toevoegen.
Persberichten uitdoen naar irrelevante mensen.
Nog een advertentie doen.
Artificiële Intelligentie gebruiken om nep-intimiteit te creëren.
De boodschap ‘uitrollen’.
Meer aandacht op je vestigen.
Vertrouwen verkwanselen.
In de afgelopen veertig jaar is het aantal promoties exponentieel gestegen. Tegelijkertijd is het succes van gepromote content, producten en diensten nauwelijks toegenomen.
Het geheim is niet om je te concentreren op je promo.
Het geheim is om iets te creëren waar de mensen die je bedient over willen vertellen aan anderen.
Als andere mensen jouw promo doen, dan is het geen promo. Dan is het passie en delen en vrijgevigheid in de gemeenschap.
‘Beter’ is slimmer dan ‘luider’.
Vrije vertaling van Seth Godin’s Promo Creep
Veel marketing- en communicatiestrategieën zijn gericht op een zo groot mogelijk publiek. Het creëren van een zo groot mogelijk bereik. In de veronderstelling dat automatisch een bepaald percentage zich aangesproken voelt en reageert. Liefst natuurlijk ook koopt, want om die conversie was het immers allemaal te doen. Elke euro aan Marcom-budget moet zich liefst vertalen in meerdere Euro’s omzet. Of op z’n minst leiden tot verbetering van naamsbekendheid.
Wij werken ‘by-design’ niet met deze traditionele aanpak.
Wij hebben géén marketingplan, géén communicatieplan, géén marktsegmentering, géén verkoopplan, géén businessplan, géén groeidoelstelling. Wij zijn ervan overtuigd dat (de kwaliteit en de werking van) onze Vrije Denkers producten zichzelf verkoopt. Op basis van ‘horen-zeggen’ zichzelf dus vermeerderd.
Die ‘van horen zeggen’ strategie werkt uitstekend …. tenzij ongebruikelijke maatregelen zoals die rond Corona stokken in de wielen steekt. Immers, als klanten geen bijeenkomsten mógen organiseren, dan hebben wij ook geen podium. En geen inkomsten dus. En als we geen stage-presence hebben dan kunnen we ons product ook niet laten zien aan nieuwe potentiële klanten. Daar hebben we post-corona nog steeds de naweeën van.
We hebben ons salaris ook al bijna drie jaar op een minimumloon staan en onze pas opgebouwde oudedagsreserve al flink moeten (en kunnen!) inzetten voor dat doel.
De neiging ontstond bijna om dan toch maar weer de traditionele manier van marketing en communicatie in te gaan zetten en scenario’s en plannen te gaan maken….
… maar nu komt het.
We zouden het namelijk zeker niet hebben gered als we ook niet enorm loyale en fijne klanten zouden hebben waarop we konden voortbouwen.
Uitspraken van enkele van onze relaties – ongevraagd en onverwacht:
‘Jullie zullen het wel zwaar hebben in deze periode, stuur maar een factuur dan hebben jullie een goede kerst en dan zien we volgend jaar wel hoe we dat gaan benutten’ – klant in werkmatching
‘Wij willen graag jullie online boeken, dat is er nog niet, maar maak het graag voor ons dan heb je een product dat je vaker in deze lastige periode kan inzetten’ – klant in de lokale overheid
‘Bijeenkomst is door de maatregelen helaas gecanceld, maar stuur graag een gedeelte van de factuur zodat jullie vooruit kunnen, dan kunnen we jullie inhuren als het weer kan’ – klant in de centrale overheid
‘We gaan aan de bovenkant van jullie bandbreedte zitten omdat het product zowel goed was als dat wij jullie graag extra willen waarderen in deze voor iedereen lastige periode’ – klant in commerciële sector
‘Wij willen heel graag dat jullie op ons festival de afsluiting verzorgen als ons cadeau naar jullie, maar ook als waardevol cadeau van ons beide voor onze relaties en festivalgangers’ – zakelijk partner
Het heeft ons meer dan ooit doen beseffen dat een goed product leveren, relaties koesteren en elkaar iets gunnen iets prachtigs is. En de noodzakelijke continuïteit biedt.
Wij zetten het open geheim waarover Seth spreekt in zijn blog vol in. ‘Beter’ in plaats van ‘luider’. Specifieker in plaats van algemener. Persoonlijker in plaats van anoniemer. Kleiner in plaats van groter.
Van ons zul je geen schreeuwerige advertenties zien. Geen onzinnige promotie. Een enkele keer ludiek misschien. We schieten niet met hagel, wel met scherp. We laten graag zien wat we doen en waar we gepassioneerd over zijn. We schudden mensen graag de hand en kijken ze liever in de ogen dan dat we hun aandacht ongevraagd stelen op sociale media. We nodigen mensen graag uit op onze relatie-bijeenkomsten. Of op onze sessies bij andere klanten. Samen in vrijheid waarde creëren is immers onze hoogste ‘bedoeling’.
Dus wil je ons eens zien ergens omdat je nieuwsgierig bent of denk je erover om ons in te huren laat weten (mail naar info@vrijedenkers.nl ), dan vragen we onze nieuwste klanten of je erbij mag zijn.
Als je een nieuwe gewoonte wilt aanleren dan gaat je dan nooit lukken in twee minuten. Maar elke nieuwe gewoonte kan wel altijd starten in twee minuten.
Laat dat eens op je inwerken.
Het is een eenvoudige gedachte, maar bijzonder sterk omdat je de focus verlegt van de finishlijn (een nieuwe gewoonte te hebben aangeleerd of doel te hebben gehaald op een door jou gewenst moment ergens in de toekomst) naar de startlijn (namelijk twee minuten die je nú kan laten ingaan).
Het gaat om het omzetten van intentie (langere termijn doel) naar gedrag (snelste eerste bewijs dat je kan leveren in de richting van jouw intentie).
Zoals James Clear (zie hieronder) dat prachtig aangeeft, de motivatie die mensen zoeken om het lange termijndoel te gaan halen komt nooit vooraf, maar komt hoogstwaarschijnlijk wel na die eerste twee minuten iets in gang te hebben gezet.
Ik ervaar dat zelf ook.
Ik wil afvallen van 89 kilo (1 januari 2023) naar 78 kilo (liefst voor de zomer ergens). En geloof me dat is een hele klus als je snelheid van spijsvertering op standje ‘laag’ staat. Helaas is dat een puur biologisch verschijnsel naarmate de leeftijd toeneemt. Kortom, ik moet iets meer doen.
Ter illustratie.
Ik sport drie keer in de week. Sta dan om 5.00 op om te douchen en om 6.00 uur wil ik op de sportschool zijn. Dan doe ik daar allerlei work-outs om in de richting van mijn doel van die 78 kilo te komen. En het is frustrerend te zien dat ik al drie weken rond de 86 kilo schommel terwijl ik onder begeleiding sport, intermittend vast en in nauw overleg met mijn sportbegeleider op een caloriearm schema de dag doorworstel. Ik snap heel goed waarom veel mensen bedanken voor die zelfkastijding en dus afhaken.
Toch houd ik het makkelijk vol omdat ik twee dingen doe: (1) Ik focus me exclusief op de eerste twee minuten nadat de wekker afgaat. En geloof me die zijn het allermoeilijkst. ‘Ik heb slaap nodig’, ‘ik heb spierpijn, m’n lijf heeft rust nodig’, ‘ik moet m’n dochter zo naar school brengen’, ‘ik heb vandaag m’n energie nodig voor een presentatie’, ‘ik ben echt zo moe’, ‘Ik voel me ziekjes…’ …. dat hoofd klept maar door in die twee minuten om 5.00 uur om te duiden dat nú opstaan om te gaan sporten toch echt niet hoeft. (2) Dan schakel ik bewust om in mijn hoofd naar mijn innige bedoeling om een gezonde vader te willen zijn voor mijn dochter, een vitale vriend voor mijn vriendin en een fitte collega voor Patrick om vrij te kunnen blijven denken en doen. Let op deze identiteits-argumenten zijn fundamenteel anders dan mijn eendimensionale doelargument om van 89 kilo naar 78 kilo terug te gaan.
Vanuit die identiteitbedoeling trek ik dan heel gemakkelijk dat warme dekbed weg, schuif m’n sloffen de kou in en ga douchen. Daarna is alles bijzonder eenvoudig. Eenmaal de douch te hebben verlaten is het immers een kwestie van spullen pakken en gaan. Supereenvoudig in verhouding tot de zelfterreur en zelfsabotage die je in je eigen hoofd in gang zet in de eerste twee beslissende minuten nadat de wekker gaat.
En die zelfsabotage geldt voor heel veel situaties en doelen die je jezelf stelt.
Tip dus: (1) breng alles wat je wilt bereiken terug naar een eerste 2-minuten actie en (2) zet doelen (SMART geformuleerd vaak) om in een bedoeling (identiteit, wie of wat wil je zelf zijn).
Die laatste is essentieel omdat je met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid blijft liggen als je alleen die 78 kilo wilt halen of als je die 78 gehaald hebt. Immers je innerlijke sabotagestem maakt dan snel aannemelijk dat je makkelijk een ‘dagje’ blijven liggen of helemaal blijven liggen als die 78 kilo bereikt is.
Maar een intense bedoeling een gezonde vader, vitale vriend en fitte collega te zijn zorgt dat je die klepzeur in je hoofd de mond snoert en vervolgens met meer energie en betekenis die eerste twee minuten in gaat en vervolgens een beweging inzet die je niet meer stopt.
Het ene voorval van grensoverschrijdend gedrag is nog niet verwerkt of de volgende dient zich alweer aan. Er is sinds de uitzending van Tim Hofman’s blootlegging van de misstanden bij the Voice een kettingreactie van ongenoemd, ongezien en onverwerkt leed van slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag ontstaan en zichtbaar geworden.
En ik ben blij dat de deksel van die put er steeds verder af gaat. Natuurlijk in de hoop én de verwachting dat we een moedige stap zullen zetten in ons collectieve bewustzijn van omgangsvormen. Dat we steeds beter en met respect met elkaar leren omgaan. Het lijkt een vanzelfsprekende en logische route, maar is in de praktijk toch ingewikkelder dan gedacht.
Het is ingewikkeld omdat in het spel van leiding en verleiding zowel kansen als gevaren liggen opgesloten. Geef je te veel sturing dan wordt je organisatie broos, afhankelijk en voedt het macht en controle. Geef je te weinig sturing dan zullen gebrek aan daadkracht en visie je worden toebedeeld en ligt tevens inefficiency op de loer. Net zoals teveel verleiding al snel opdringerig is en te weinig verleiding als gebrek aan interesse en betrokkenheid kan worden ervaren.
In de zoektocht naar hoe we beter met elkaar kunnen omgaan, ons beter tot elkaar leren verhouden, zowel zakelijk als vanuit romantisch perspectief, zie ik regelmatig onzekerheid, verwarring en verstarring. Verwarring en verstarring bij zowel mannen als vrouwen (als ook mensen die niet in deze categorieen passen) in de omgang, de leiding en de verleiding. Wat kan wel? Wat kan niet?
En het antwoord daarop is niet eenduidig te geven. Elke situatie is immers uniek. Er zijn echt geen twee situaties met elkaar vergelijkbaar. Dat maakt het mooi én ingewikkeld tegelijkertijd. Het is mooi omdat het verkennen en ontginnen van elkaars energie en toewijding een van de mooiste natuurverschijnselen is. De ene persoon wordt aangemoedigd door los te laten. De ander door gerichte instructie. De ene persoon wil verleid worden, de ander is er niet van gediend. En dat kan zelfs dezelfde persoon zijn op verschillende momenten of per situatie verschillen. En het is ingewikkeld omdat je het met elkaar moet onderzoeken en uitvinden. Voor omgangsvormen zijn geen vaste protocollen en geen standaard aanvliegroutes. En dus gaat het bijna per definitie met horten en stoten.
En precies dát mét elkaar onderzoeken en uitvinden kan op vele manieren. Het werkt in elk geval niet als je grenzen overschrijdt. Als het horten en stoten ongenuanceerd plaatsvindt en ondraaglijke pijn veroorzaakt. Op die manier gaat wederzijds respect en vertrouwen als basis immers verloren en verandert pijn in leed.
Grenzen kunnen wel met elkaar worden opgezocht en desnoods worden verlegd, maar nooit zonder respect en vertrouwen als basis. Grenzen opzoeken en verleggen doet ook vaak pijn. En ongemak is bijna niet te voorkomen. De oorspronkelijke grenzen waren er immers niet voor niets. Groei zonder pijn bestaat simpelweg niet, maar het is draaglijk en tijdelijk. Als noodzakelijk offer en bijproduct van die groei.
‘The secret of joy is the mastery of pain’ – Anaïs Nin‘
Met alle vreselijke voorbeelden van grensoverschrijdend gedrag kun je al snel besluiten om de grens dan maar niet meer op te zoeken en er ver vandaan te blijven. Uit zelfbehoud of voorzorg. Begrijpelijk, maar tegelijkertijd ook dodelijk. Dodelijk voor de energie en de dynamiek. Dodelijk voor de passie. Dodelijk voor de vooruitgang. Maar vooral dodelijk voor het vermogen om goed te kunnen leiden of te verleiden. Geleid te worden of verleid te worden.
Blijf grenzen opzoeken. Verleg ze met elkaar in de richting van verbetering en vernieuwing. Wordt het te spannend, overleg en vindt een nieuwe weg. Wordt het te saai, overleg en vindt een nieuwe weg. Stop nooit met het opzoeken van grenzen, maar houdt het met elkaar wel veilig en blijf werken aan het onderlinge vertrouwen.
PS. Mocht je dan toch onverhoopt of onbedoeld een keer een grens passeren dan ben je een sufferd, misschien zelfs een klootzak, een oetlul of een vrouwelijke variant daarvan, maar blijf dan in contact, biedt je excuses aan, erken je misstap, werk keihard mee aan een oplossing voor de ander. En niet in de laatste plaats, werk aan een oplossing voor jezelf.
Het is al jaren terug dat ik het filmpje ‘Doen is de beste manier van denken’ van de Vrije Denkers zag. Het raakte me enorm en inspireerde mij later om mijn bedrijf print.com op een andere manier in te richten. Ik was bezig een bedrijf te bouwen met ervaren mensen, specialisten. De Vrije Denkers hebben mij geïnspireerd om het anders te doen en juist met onervaren mensen aan de slag te gaan. Een nieuwe en frisse blik, niet gehinderd door ervaring of vastgeroeste patronen.
Eind 2019 heb ik de Vrije Denkers een eerste keer ingehuurd voor een klantevenement, omdat ik vind dat iedereen iets heeft aan hun workshops. Het is een snelle en dynamische presentatie en hoewel wat ze vertellen niet op alle punten nieuw is, is de manier waarop echt bijzonder: in plaats van terug te vallen in vertrouwde patronen, inspireren zij je om het anders te doen. Ze hebben interessante zienswijzen en die moet je omarmen vind ik. We hebben de Vrije Denkers daarom voor onze klantevenementen in 2022 opnieuw gevraagd te presenteren en hebben ze ook meegedacht over het gehele co-creatie concept wat we wilden uitproberen. Het waren wederom geslaagde klantbijeenkomsten.
Ook in hun contact zijn de Vrije Denkers heel prettig en uitermate professioneel. Ze bereiden zich goed voor, checken regelmatig met je of het goed gaat en evalueren ook nog na die tijd. Het achteraf bepalen van de waarde begrijp ik ondertussen ook goed, heb er begrip voor, maar heel eerlijk vind ik het zelf wel gemakkelijker om vooraf precies te weten wat ik ga betalen.
Martijn Erkens van Laudame Financials: ‘Vorig jaar heb ik voor het eerst de Vrije Denkers uitgenodigd voor onze team-inspiratiedag en hun workshop knalde er enorm in. We hebben dus niet getwijfeld om ze dit jaar weer uit te nodigen. Ze besteden veel aandacht aan de voorbereiding, verdiepen zich in je organisatie en komen vooraf op locatie. Op de dag van de workshop zijn ze ruim op tijd, helpen ze je en passant nog met eventuele technische problemen die je hebt en denken ze goed met je mee.
Door hun concept van ‘waardebepaling achteraf’ heb je ook nog een evaluatiegesprek met ze na de workshop, waardoor je wederzijds leert van de ervaring en het proces van samenwerking op een fijne en waardevolle manier wordt rondgemaakt.’
‘De workshop ‘Alles van Waarde is weerloos‘ heeft dezelfde kenmerkende dynamiek als de workshop ‘Doen is de beste manier van denken’ van vorig jaar. Herkenbaar voor de mensen die er vorig jaar ook waren en verrassend voor de nieuwe medewerkers.
Als opdrachtgever zoek je iets dat zo veel mogelijk mensen zal raken, waar iedereen iets aan heeft. De Vrije Denkers doen dat: ze zijn verfrissend, hebben humor en hun workshops zijn snel, boordevol inzichten en lekker praktisch. Als opdrachtgever word je volledig ontzorgd door de Vrije Denkers.’
Seksueel grensoverschrijdend gedrag is onaanvaardbaar. Het is beangstigend. Het is bedreigend. Het is traumatiserend. Het moet dus zo snel mogelijk een halt worden toegeroepen. Door (en voor) iedereen. Daders moeten snel worden bestraft en behandeld. Slachtoffers moeten intensief en langdurig worden begeleid. En ook omstanders rondom voorvallen van seksueel grensoverschrijdend gedrag moeten worden aangemoedigd en getraind om onveilige en onaanvaardbare situaties eerder aan de kaak te durven stellen en/of succesvol te kunnen interveniëren.
Waar sprake is van grensoverschrijdend gedrag (en als gevolg daarvan aantasting van de integriteit en het vertrouwen) moet snel en adequaat worden gehandeld. Dat geldt niet exclusief voor seksueel overschrijdend gedrag maar voor alle soorten van grensoverschrijdend gedrag.
Een grens is er dus om ingezet en gerespecteerd te worden als de veiligheid het geding is. Tegelijkertijd moet een grens ook kunnen worden verlegd als je dat wilt en de omstandigheden wel veilig zijn. Een grens of grensstelling kan dus als bescherming dienen, maar het kan je ook in de weg zitten als je iets wilt leren.
Zeker als grenzen zijn ontstaan door bijzondere omstandigheden uit het verleden kunnen ze in het heden de vrijheid van denken en doen behoorlijk in de weg zitten. Denk bijvoorbeeld aan een gewelddadige thuissituatie vanuit de jeugd of een onveilige werkomgeving. De door noodzaak ingegeven en ontstane grenzen hebben hun beschermingsfunctie gehad. De vraag is echter of die grensstelling je vandaag de dag nog steeds helpt of dat ze jouw groei en ambitie misschien in de weg zitten.
En als die grenzen je niet meer van nut zijn, dan kan het zinvol zijn om te kijken of ze veranderd of ‘verlegd’ kunnen worden en de harde ‘grenslijn‘ weer een ‘grensgebied‘ mag worden. Een grensgebied met minder grote risico’s (aangrenzend aan de comfortzone) en meer pittige risico’s (aangrenzend aan de paniekzone). Er is dan geen sprake meer van een harde grens van ‘tot hier en niet verder’ maar ‘vanaf hier misschien wel weer verder’. Je kan weer verder kijken, spelen en experimenteren met nieuwe mogelijkheden. Het is jouw ‘learning zone’.
Grenzen verleggen is wat anders als grenzen overschrijden. Het verleggen van grenzen vindt altijd plaats vanuit veiligheid en vertrouwen. Dat kunnen je eigen grenzen zijn, maar ook die van een ander. En ja, dat verleggen gaat bijna altijd gepaard met ongemak. Er is immers sprake van onbekende situaties. De mogelijke gevaren zijn moeilijk in te schatten. En fouten worden zeker gemaakt. Maar het doel is nobel, namelijk leren, verkennen, groeien. De prijs is prettig ongemak, hanteerbaar ‘gevaar’ en het maken van fouten waar de lach vaker past dan niet past.
Grensoverschrijding is altijd onveilig. Bij het overschrijden van grenzen ontstaan makkelijk situaties waar geweld eerder regel dan uitzondering is en waar het gevolg een vaak onomkeerbaar en verwoestend effect heeft op de slachtoffers. Of op jezelf. Ook bij jezelf kun je immers grenzen overschrijden!
Dus ken je grenzen, zet ze in als je denkt ‘tot hier en niet verder’. Maar verleg ze ook zeker weer als je denkt ‘vanaf nu wel weer verder!’.
Illustratie titel – Zeloot/De Standaard
Mijn naam is Dianne Bos en ik werk als HR-directeur bij The Hup, een holding waar verschillende bedrijven onder vallen. Zoals Solid Professionals, gespecialiseerd in detachering en consultancy voor de financiële sector op het gebied van finance, risk, data & development.
Het is een ontzettend leuk bedrijf, waar we ook aandacht hebben voor ontspanning en inspiratie. Elke derde donderdag van de maand organiseren we iets leuks; dat kan een barbecue zijn, maar ook een inspirerende sessie.
Eén van onze partners wees me op de website van de Vrije Denkers en ik wist gelijk dat zij perfect zouden zijn voor zo’n donderdagavond. Ik heb dus contact gezocht en tijdens het kennismakingsgesprek vertelden ze mij over ‘waardebepaling achteraf’. Ze vertelden dat ze een bandbreedte meegeven, en dat ik als opdrachtgever achteraf mag bepalen hoeveel de sessie waard is geweest voor ons. Dat vond ik een hele bijzondere manier van denken! En ook heel fijn; het gaf mij het gevoel dat ze vól zouden gaan voor zo’n sessie, want als je het maximale uit jezelf haalt is de kans op maximale waardering het grootst. Ik vond het ook een interessante gedachte, waardering achteraf. Want hoe bepaal je dat, waar let je op?
Ze hebben afgelopen oktober bij ons de workshop ‘Doen is de beste manier van denken’ gegeven. We waren met zo’n veertig man en iedereen was enthousiast. Nu nog hoor ik regelmatig collega’s die stukjes uit de workshop aanhalen in werksituaties. En aan het einde van de sessie gaven Arthur en Patrick aan dat wie de presentatie wilde, of nog vragen had, altijd naar hen mocht mailen. Meer dan de helft van de aanwezigen heeft dat ook gedaan, wat voor ons een enorme betrokkenheid toont.
Een paar dagen later hadden we de evaluatie en heb ik goed nagedacht over de waardering. Er zijn altijd dingen die beter kunnen, dus vanuit de financiële mens, waar ik regelmatig ook mee te maken heb, is het bijna vanzelfsprekend om dan enkele euro’s ‘af te trekken’ en dat gemakkelijk te kunnen rechtvaardigen. Maar wanneer je echt kijkt naar wat de sessie bij ons persoonlijk en inhoudelijk heeft gedaan en wat ik het vanuit dat oogpunt waard vond, was er eigenlijk geen twijfel en mochten ze het maximale van de bandbreedte factureren.
De meerwaarde lag ook niet alléén in de workshop zelf, maar vooral ook in het proces. Doordat je goed start en ook goed eindigt, met een oprechte en respectvolle evaluatie, breek je iets open in het gesprek. Zo vaak horen wij nooit meer van iemand na een sessie na betaling – dit was een verademing. Een goed gesprek als onderdeel van een sessie, dat is toch ook al veel waard.
Vriend en vijand zijn het erover eens dat we Corona liever kwijt dan rijk zijn. Ik vermoed niet dat er iemand is die Corona verwelkomt. Ik denk ook dat niemand de gevolgen van het virus, zoals dat sommige mensen in de ziekenhuizen overkomt, toejuicht. De mensen in de zorg zijn ook echt weer toe aan een gezond werk- en leefpatroon. Tevens denk ik ten diepste dat mensen zich goed tot elkaar willen verhouden, of dat nou in het werk, op de sportclub of op straat is.
De toenemende onrust in de samenleving is een rechtstreeks gevolg van Corona. Onrust in het debat. Onrust in de onderlinge verhoudingen. Onrust in het samen leven. Onrust in de gevolgen van de besluiten en de maatregelen. Er zullen ongetwijfeld mensen zijn die zelfs die onrust verwelkomen, maar ik schat in dat verreweg de meeste mensen een bestaan nastreven waarin een goed debat kan plaatsvinden, het samen leven met enig plezier en geluk gepaard gaat en waarin de onderlinge verhoudingen prettig zijn.
Waar wel verschil van opvattingen in is, is de ‘wijze waarop’ en de ‘mate waarin’ e.e.a. zich voltrekt. De een zal zich bijvoorbeeld prettig en beschermd voelen met een vaccinatie terwijl de ander zich veel beter zal voelen bij een gezonde leefstijl. De een gelooft in de wil van het hogere. De ander baseert zich bij voorkeur op getallen en de wetenschap. De gedachten over de weg naar een oplossing verschillen enorm. Hoe kunnen we díe verschillen omarmen, elkaar respecteren in de verschillende opvattingen en tegelijkertijd de juiste kant op bewegen richting een gezamenlijke bedoeling? Dus niet een ‘verdeling’ veroorzaken alle kanten op, maar de verbinding opzoeken om met elkaar het juiste te doen.
Wat daarin in elk geval niet helpt, is als we elkaars verschillen niet willen horen en onze eigen opvattingen te vuur en te zwaard verdedigen. Dat we bijvoorbeeld gevaccineerden als ‘verantwoordelijk’ en niet-gevaccineerden als ‘onverantwoordelijk’ aanmerken. Dat een wetenschappelijke opvatting boven een religieuze opvatting komt te staan of omgekeerd. Het uitvergroten en het bevechten van de verschillen zal niet helpen in het bewegen richting de gemeenschappelijke bedoeling, namelijk het virus de wereld uit.
De genoemde verschillen zijn echt ‘verschillen’ en géén ‘afwijkingen op een norm’. Het is niet goed of fout, maar simpelweg een verschil in zienswijze. En juist in die verschillen moeten we elkaar proberen te vinden. ‘Normering’ is immers het ultieme offer van menselijk potentieel en bovendien gaat normaliteit voorbij aan de schoonheid die verschillen ons bieden.
Mijn persoonlijke inschatting is dat Corona onder ons blijft. Virussen waren, zijn en zullen onderdeel van het leven blijven. We zullen ons ertoe moeten leren verhouden. Zoals we dat al eeuwen doen. Wat de beste benaderingswijze nu is weet ik ook niet. Ik weet daarvoor te weinig en heb niet het overzicht in alle variabelen en vooruitzichten. De ene strategie zal de ene groep aanspreken. Een andere strategie de ander. En soms moet je, na uitvoerig debat in de voors en tegens, eenvoudigweg met elkaar een strategie uitproberen. Ook al ligt die strategie niet direct of helemaal niet in het verlengde van jouw persoonlijke zienswijze. Het uitproberen is immers niet een poging om een zienswijze weg te nemen, de verschillen af te vlakken, iemand de mond te snoeren of uit te sluiten, maar een verwoede volgende poging om een stap te zetten in de richting van een gemeenschappelijke bedoeling. En soms blijkt die strategie een juiste uitwerking te hebben. Een andere keer moet het anders.
Het met elkaar in gesprek blijven is daarin essentieel. Bruggen blijven bouwen dus, in plaats van muren zetten. De dialoog aangaan in plaats van vuurlinies opbouwen. Voors en tegens tegen elkaar blijven afwegen. In het publieke debat. En op straat. De verschillen doen ertoe en zijn nodig om alle perspectieven goed in het zicht te houden. Het potentiaalverschil kan je immers goed inzetten om het lampje te laten branden zodat we beide licht blijven hebben. Beide polen moeten worden verbonden met het lampje. Het, wat mij betreft, onwenselijk alternatief is dat je de polen rechtstreeks met elkaar verbindt en dat door de ontstane kortsluiting de energie weglekt en het licht dooft.
Mijn naam is Paul Brouwer en ik ben teamleider bij het Ingenieursbureau van de gemeente Amsterdam. Wij staan op dit moment voor een aantal grote opgaven, waaronder het vernieuwen van bruggen en kademuren in de stad. Hiervoor hebben we een overeenkomst gesloten met enkele adviesbureaus, met als doel om – samen met externe specialisten – een versnelling te realiseren ten opzichte van onze normale manier van werken.
Een paar weken geleden hadden we een eerste bijeenkomst. We zaten daar met mensen die al flink hebben nagedacht over hoe we het aan zouden moeten pakken, met oplossingen en plannen en verschillende stappen daarin. Er zat ontzettend veel energie en dat wilde ik graag behouden. Maar zo’n eerste bijeenkomst wordt vooral gebruikt om te stapelen. Iedereen geeft zijn of haar eigen kijk, en aan het einde besluiten we om een allesomvattend projectplan op te stellen. Maar ik was net een paar dagen daarvoor naar de workshop Doen is de beste manier van denken van de Vrije Denkers geweest en vooral het stukje over ‘na middernacht’ heeft mij enorm geraakt. De wereld wacht niet op ons terwijl wij plannen maken; ontwikkelingen in techniek en politiek gaan sneller dan wij ze bij kunnen houden. Kijk maar naar de energietransitie: vanuit het Rijk zijn fondsen vrijgemaakt om daar mee aan de slag te gaan. Dat geld was er gisteren nog niet. Het verandert in één keer alle plannen die we al hadden.
Een dichtgetimmerd plan is voorbestemd om in de kast te verdwijnen, omdat het altijd anders zal gaan dan je denkt. Zo’n plan gaat uit van de kennis die we nu hebben, en probeert vandaaruit de toekomst te voorspellen. Het is alsof je een reis helemaal van bocht tot bocht uitschrijft, zonder rekening te houden met de verkeerssituatie of de wegwerkzaamheden die je tegenkomt. Ik hou van een duidelijk doel, maar ik wil ook kunnen inspelen op de dingen die je onderweg tegenkomt!
Met het verhaal van de Vrije Denkers nog in mijn achterhoofd, heb ik daarom voorgesteld om niet eerst een projectplan te maken, maar te kijken naar wat er overlapt in de ideeën die al uitgedacht waren. Zo behouden we ook de energie die er al is. Geen nieuw, allesomvattend plan, maar uitgaan van de dingen waar we het over eens zijn. We nemen nu als het ware steeds een klein stapje, en het resultaat is het uitgangspunt voor de volgende stap. Zo houden we de energie om er iets moois van te maken. Ons doel blijft overeind, maar we benutten nu steeds wat we geleerd hebben. Daar hou ik van.
Ik denk dat het zeker vier jaar geleden is dat Arthur mij benaderde. We hadden elkaar leren kennen tijdens een netwerkdiner en samen gezellig gepraat. Ik had verteld dat ik bezig was om een eigen bedrijf als tekstschrijver op te zetten en hij belde een paar maanden later: of ik heb wilde helpen met het schrijven van een boek.
Dat leek me geweldig natuurlijk, en dus spraken we af, ook met Patrick erbij. En sjonge, wat heb ik veel geleerd van ze in die paar jaar. Het allerbelangrijkste? Leer los te laten. Ga er niet van uit dat je controle hebt over dingen doordat je ze plant, want alles loopt anders. Zij noemen het ‘na middernacht’ – de veranderingen gaan sneller dan de plannen bij kunnen houden. En dat bleek al gelijk: toen het schrijven van een boek niet echt lukte omdat ze te veel te vertellen hadden, dacht ik dat het over was. Maar nee, dit was gewoon een experiment: we hebben geëvalueerd en nemen nu weer een stap 1.
Blogs misschien? We maakten een afspraak dat we zouden beginnen, na enige tijd evalueren en daarna zouden zij bepalen hoeveel waarde ik had geleverd. Ik vond het echt spannend: als beginnend tekstschrijver wil ik liever weten hoeveel geld ik ga verdienen dan dat ik afwacht hoeveel waarde ik geleverd zou hebben. Maar het werkte echt heel goed en wekelijks belde ik één van hen op om te polsen of ze nog ideeën voor een blog houden. Dat was best bijzonder, begreep ik later, want hun stellige overtuiging is dat terugkerende vergaderingen zinloos zijn. Maar voor mij was het belangrijk om een beetje structuur aan te brengen in onze samenwerking.
Tijdens al die gesprekken heb ik veel geleerd van ze. Ze hebben ideeën die het leven mooier en vooral eenvoudiger maken. En stiekem pas ik ook best wel wat van die ideeën toe. Pensioenvrij leven bijvoorbeeld: ik werk precies genoeg om goed te kunnen leven en gebruik de tijd die ik over hou om dingen te doen waar ik blij van word. Tijd is voor mij belangrijker dan geld.
Het moeilijkst om toe te passen vond ik ‘na stap 1 komt stap 1’. Het principe is geniaal, maar botst nogal met mijn karakter: ik wil graag dingen zeker weten. En nu weet ik vrij zeker dat ik niets zeker weet, maar om dat nou als uitgangspunt te nemen… Toch hebben Arthur en Patrick mij steeds weer met kleine stapjes in de juiste richting geduwd, door steeds weer te evalueren en nieuwe manieren van samenwerken voor te stellen. En eerlijk is eerlijk, zo zijn er mooie dingen ontstaan.
Of ik het ook toepas in de rest van mijn leven? Ja, en het grappige is – dat heb ik pas achteraf gemerkt. Zo heb ik twee boeken gepubliceerd door te beginnen met schrijven, mensen vragen mee te lezen, aan te passen wat ik heb geschreven en op zoek te gaan naar een uitgever, in plaats van een stappenplan te maken waarbij ik voordat ik zou gaan schrijven al duidelijk had hoeveel boeken ik zou verkopen. Wat ik wel graag had gewild trouwens, want tja, ik hou er nog steeds van om dingen zeker te weten…
Recent heb ik weer moeten loslaten. Arthur en Patrick hebben voorgesteld dat ik niet langer wekelijks met hen bel, maar dat zij bellen wanneer zij inspiratie hebben. En ik kan bellen wanneer ik een idee heb. Dat betekent dus dat ik niet langer zeker weet wanneer ik een blog moet schrijven. En gek genoeg vind ik dat prima. De vrije Denkers hebben mij geleerd om los te laten.
… maar in de praktijk is dat vrijwel nooit zo.
Vorige week gaven wij een online sessie. De presentatie draaide op de laptop bij Patrick thuis en ik had besturing van die laptop op afstand vanuit mijn thuisstudio. Dat ging uitstekend tot vlak voor een interactie-moment. Ik kon klikken wat ik wilde, maar de volgende slide verscheen niet. Patrick was tijdens mijn presentatieblok een breakout voor de deelnemers aan het voorbereiden en dat vond plaats in een ander scherm op dezelfde laptop, waardoor de presentatiebesturing logischerwijs wegviel. Dat hadden we niet door.
Patrick is in zo’n geval, veel beter dan ik, in staat er draai aan te geven, maar ik ben dan even van mijn à propos. Ik ben echt even uit de flow van m’n verhaal omdat de visuele ondersteuning normaal naadloos en logisch aansluit op wat ik vertel. Als dat niet netjes synchroon loopt hapert mijn betoog en neemt de boodschap in kracht af. Vind ik. De eerste keer dat het gebeurde lukte me het nog om het onbenoemd te laten maar de tweede keer dat het gebeurde zei ik – in de sessie en wat voor iedereenhoorbaar was: “Patrick, ik kan weer niet doorklikken en dat is echt irritant.”
Een deelnemer gaf achteraf aan precies die opmerking te hebben gewaardeerd in de sessie.
Wij proberen zo’n sessie – en natuurlijk meer dingen in ons leven – zo goed mogelijk te doen. Bij het perfecte af liefst wat mij betreft. Dan kom je ongetwijfeld ook uitdagingen tegen, zoals wat ons vorige week gebeurde, maar ook tijdens alledaagse activiteiten. Dingen gaan bijna nooit zoals je ze hebt bedacht. Om die reden spreekt het mantra ‘na stap 1 komt stap 1’ ons als werkwijze ook enorm aan. Het te gedetailleerd plannen van je leven, komende week, vandaag of zelfs van slide naar slide, heeft betrekkelijk weinig zin vanwege de onzekerheden en onverwachtse gebeurtenissen die bijna altijd op je pad komen.
Je kunt daar op verschillende manieren mee omgaan. Je kan de werkelijkheid laten voor wat het is en gewoon doorgaan met je plan. En je kan ook de werkelijkheid aanvaarden zoals die is en je weg veranderen terwijl je ‘m beloopt. En in die verandering kan je je kwetsbaarheid en feilbaarheid gewoon tonen, zeggen wat er aan de hand is en dat je het misschien ook even niet weet. Dat maakt mensen menselijk. En zet ons met de voeten in de klei.
Het compliment van de deelnemer had precies ook die lading. De presentatie is prima. Het verhaal is sterk. En voor de rest maken jullie gelukkig ook fouten. Net als wij toehoorders. Precies die menselijkheid maakt het mooier, aannemelijker en vergroot de verbinding tussen spreker en publiek. Daar kan geen enkele inhoud tegenop.
Overigens hebben we nu een aparte laptop voor de presentatie, waardoor de breakouts kunnen worden voorbereid zonder de presentatie zelf in de wielen te rijden. Soms win je, soms leer je.
… Is natuurlijk geen goed advies. Dat voelt iedereen wel aan en het is ook wetenschappelijk vastgesteld dat de bacteriegroei in je mond al binnen 24 uur flinke plaque veroorzaakt en de kans op schade aan het gebit snel toeneemt. Het is beter om elke dag een paar minuten te poetsen dan heel lang en intensief te poetsen één keer in de week. Zoals ook elke dag een half uurtje wandelen veel meer effect op je gezondheid heeft dan slechts één keer per week een intensieve training van een paar uur.
‘Consistent een beetje’ draagt beduidend meer bij aan een goed resultaat dan ‘intensief een keer in een week’
Toch zijn we geneigd intensiteit boven consistentie te verkiezen. Zeker in organisaties. Denk aan een groots opgezette bijeenkomst op datum X. Of een verandertraject in de periode Y. Goed planbare, meetbare, budgetteerbare en overzichtelijke kortlopende activiteiten eens in de zoveel tijd. Of één keer per jaar een functioneringsgesprek waarin intensief wordt gesproken over het functioneren en het vaststellen van nieuwe ambitieuze doelen. Of het maken van een businessplan dat vaak een paar weken in het jaar veel aandacht vraagt en vervolgens nauwelijks meer wordt ingekeken. Hele intensieve aandacht een keer in het jaar in plaats van een klein beetje aandacht elke dag weer.
De kracht van consistentie geldt vooral ook voor de dingen waar we een beetje tegenop zien. Denk aan het omspitten van een moestuin. Dat is een zwaar klusje waar je rug niet blij mee is en de blaren op je handen springen. Maar elke dag enkele rijtjes omspitten is prima te doen. En na twee weken heb je toch die hele moestuin omgeploegd.
We onderschatten vaak het lange termijneffect van elke dag, heel consistent, kleine veranderingen en bewegingen inzetten. En we overschatten het effect van een intensieve inzet een keer in het jaar.
Elke dag een beetje lijkt makkelijker omdat het maar een beetje is, maar is moeilijker omdat het élke dag is.
Als je werkelijk iets wilt veranderen kijk dan eens of je voor consistent in plaats van intensief kunt gaan. En laat graag eens weten wat deze omdraaiing met je heeft gedaan.
Inspiratie van Simon Sinek in ‘Intensity vs Consistency’
De verkoper deed zijn uiterste best mij die ene elektrische tandenborstel te verkopen. Ik was al van plan precies deze te kopen, dus alle inhoudelijke argumenten die werden aangedragen deden eigenlijk niet meer ter zake.
Toch bleef hij zijn uiterste beste doen.
De tandenborstel had een automatische verbinding met een app zodat ik vriendelijk in beeld kreeg wat de volgende poetshandeling moest zijn. Ook zaten er maar liefst drie druksensoren in die in drie verschillende kleuren aangaven als ik te hard zou poetsen. En naast tanden kon het apparaat ook tandvlees en tong reinigen. En er volgde aansluitend nog zeker 10 minuten gepassioneerde overtuiging.
Ik was al overtuigd van het kopen van deze specifieke tandenborstel en nu kwamen er ook nog eens allerlei argumenten bij die de keuze van mijn, zo goed als zekere, aanschaf alleen maar bevestigden.
En nu kwam het. Hij wilde mij een korting geven van maar liefst 50 Euro.
Die korting heb ik vanzelfsprekend vriendelijk geweigerd. En toegelicht.
Het geven van (ongevraagde) korting op iets van waarde doet namelijk (1) geen recht aan de waarde van het product (2) doet geen recht aan de verkooppassie en het doorzettingsvermogen van de verkoper en (3) doet al helemaal geen recht aan mijn, zo goed als, onvoorwaardelijk koopbereidheid.
Ik wilde die korting niet. Ik was bereid de prijs te betalen die op het kaartje stond.
De beste man keek me aan alsof ik niet goed bij mijn hoofd was. Dat was ik wel.
In een creatief proces, waarin een video gemaakt moest worden, werd ons op ongeveer een derde van dat proces gevraagd of wij een tussenproduct wilden laten zien. Hoewel wij ons de vraag goed konden voorstellen hebben wij dat vriendelijk geweigerd en in plaats daarvan gevraagd om vertrouwen waardoor wij de klant nog twee derde van de tijd in onzekerheid moesten laten. Wij kregen dat vertrouwen en het eindproduct bleek een schot in de roos.
Wat wij voor dat vertrouwen terugkregen was een ‘privacy zone’. Een plek waarin wilde ideeën kunnen ontstaan en een minuut later gerust weer mogen sterven. Een plek ook waarin er geen verwachtingen behoeven te worden gemanaged. Een plek waarin géén toelichting hoeft te worden gegeven of verantwoording hoeft te worden afgelegd. Een plek waarbinnen de gum en de delete knop vrijelijk hun werk mogen doen.
Als een creatief proces op de voet wordt gevolgd ligt zelfcensuur op de loer (het moet sneller, beter, mooier, logischer zijn dan dat het nu is). Meekijken en meebeslissen kan een idee, dat in potentie geweldig is, al in de kiem smoren. Soms door onbegrip, een andere keer door tijdsdruk en weer een andere keer door te veel sturende invloed. Een voor de leek onlogische route kan al snel op onbegrip rekenen terwijl het voor het creatieve proces een noodzakelijkheid is. Bovendien verloopt het creatieve proces nooit lineair. In een drie maanden traject kan er 2,8 maand tijd aan gedachten, stilten, deleten, frustratie en gevecht zijn verbrand en slechts 0,2 maand aan het werkelijke maken van de video zelf. Soms is die verhouding precies omgekeerd. Iets opleveren op een derde van het traject is in zo’n situatie niet alleen onmogelijk, het zou de opdrachtgever vrijwel zeker op een dwaalspoor zetten. Het komt dus echt aan op vertrouwen en vakmanschap.
De roep naar meer transparantie is begrijpelijk en in sommige situaties zelfs noodzakelijk. Hoe meer inzicht hoe meer begrip. Dat geldt ook zeker waar het bijvoorbeeld veiligheid betreft. Of openbaar bestuur. Maar er zijn dus even zoveel argumenten voor minder transparantie in situaties waarin absolute vrijheid van denken en doen voorwaardelijk zijn aan een goed resultaat.
Meer inspiratie: Dark side of transparency van McKinsey