Waarom mogen mijn vriendinnen wel later thuiskomen?
Stel je een gezin voor waarin een tienerdochter, laten we haar Anna noemen, vriendinnen heeft die tot 2.00 uur ‘s nachts mogen uitgaan. Anna’s ouders hebben haar echter een strikte thuiskomsttijd van 12.00 uur middernacht opgelegd. Aanvankelijk lijkt de grens van 2.00 uur voor Anna en haar ouders buiten het bereik van wat acceptabel is. De norm (of het beleid midden in het ‘Venster van Overton’, zie illustratie) voor dit gezin ligt vast op middernacht.
Naarmate de tijd vordert, begint Anna gesprekken met haar ouders over de thuiskomsttijden van haar vriendinnen, wijst ze op de vertrouwensband die hun ouders met hen lijken te hebben, en benadrukt ze haar eigen verantwoordelijkheid en volwassenheid. In het begin staan haar ouders misschien weigerachtig tegenover het idee om de grenzen te verschuiven, maar door de voortdurende discussie en mogelijk het zien van positieve voorbeelden bij andere ouders, beginnen ze geleidelijk de mogelijkheid te overwegen.
Mogelijk besluiten Anna’s ouders aanvankelijk de regel iets te versoepelen, bijvoorbeeld tot 12.30 uur, om te zien hoe het gaat. Als Anna zich aan deze nieuwe regel houdt en verantwoordelijkheid toont, kunnen ze meer bereid zijn de regel verder aan te passen. Na verloop van tijd, door aanhoudende dialoog en het bewijzen van haar betrouwbaarheid, kan Anna’s thuiskomsttijd worden verschoven naar 1.00 uur of zelfs later, dichter bij de tijd die haar vriendinnen mogen thuis komen.
Het Venster van Overton (van wijlen Joseph P. Overton), een concept uit de politieke wetenschap, beschrijft de reeks ideeën die op een bepaald moment in de publieke sfeer acceptabel zijn. Dit concept kan ook worden toegepast op alledaagse situaties en sociale normen, zoals de tijd waarop tieners of jongvolwassenen thuiskomen na een avond uit. Het voorbeeld van hoe het Venster van Overton kan verschuiven in een gezinssituatie met betrekking tot de thuiskomsttijd is hierboven beschreven.
Dit proces illustreert het verschuiven van het Venster van Overton binnen het gezin van een strikte thuiskomsttijd van 12.00 uur naar een flexibelere tijd, zoals 2.00 uur ‘s nachts. Het toont aan hoe continue dialoog, de invloed van sociale groepen en het bewijs van volwassen gedrag de perceptie van wat acceptabel is, kunnen veranderen. De verschuiving vindt geleidelijk plaats, weerspiegelend hoe veranderingen in sociale normen vaak langzaam en door voortdurende interactie en aanpassing gebeuren. Dezelfde soort verschuivingen vinden plaats in de politiek. Verschuivingen van normen en beleid, van wat acceptabel is of als ondenkbaar wordt bestempeld, het kan allemaal in hele korte tijd veranderen.