Mijn naam is Peter Vervloet en ik ben adviseur leren en ontwikkelen. Dat doe ik deels als zelfstandige en deels in dienst bij een zorginstelling (De Noorderboog), waar ik mij specifiek bezighoud met leren en ontwikkelen in de zorg. Toen ik het filmpje ‘Doen is de beste manier van denken’ van de Vrije Denkers tegenkwam, zag ik gelijk een parallel met mijn eigen praktijk.
Ik heb mijn hele loopbaan steeds gewerkt op het snijvlak van onderwijs en zorg, en gemerkt dat bij beide soort instellingen de nadruk stevig ligt op verantwoording. Ik heb ook zelf kort gewerkt als auditor met vink-lijstjes, maar kwam er toen achter dat ik veel liever wilde dat er ruimte was voor leren en ontwikkelen buiten de vaste lijntjes. Ik wil niet vinken, maar vragen: de dialoog aangaan en veel meer kijken naar talenten dan naar competenties. Zoals de Vrije Denkers laten zien in hun filmpje: we gaan allemaal van creatief en onbevangen naar terminaal serieus. Daarom heb ik het vinken achter me gelaten en werk ik nu als auditor met waardendialoog – dat past veel beter bij mij en ik zie daarbij ook veel mooiere resultaten tijdens de audit.
Zelf heb ik die onbevangenheid van het kind-zijn weer teruggevonden en ik wil mensen helpen om dat ook te doen. Kleurrijk, een beetje ondeugend en vooral vrij. Daarom zet ik de video ‘Doen is de beste manier van denken’ in bij de Praktijk Leerroute bij de Noorderboog. Tijdens de opleiding tot Verzorgende niveau 3 zitten de leerlingen (ook zij-instromers) niet meer dagen achtereen in de klas, maar komen de docenten naar de ervaringsplaats om ze daar te begeleiden. De docenten geven dus ondersteuning in de praktijk en ook veel meer in het persoonlijke leerproces van de leerling. Het gaat niet alleen om kennis en competenties, maar ook om vaardigheden en talenten.
De video sprak me zo aan dat ik meer van ze ben gaan kijken en lezen op www.vrijedenkers.nl. De filosofie die zij uitdragen sluit goed aan bij die van mij, en gelukkig ook bij steeds meer mensen. Overal in de zorg en in het onderwijs zie ik mooie initiatieven ontstaan, maar ik merk wel dat het behoudende culturen zijn. We proberen onze mensen de jeugdige overmoed en enthousiasme mee te geven, maar zien vaak dat het in zo’n behoudende cultuur getemperd wordt. Dat zeg ik niet als teleurstelling; ik krijg er juist alleen maar meer energie van om vooral dat te willen veranderen!
*Heb je geen zin/tijd te lezen, luister het liedje onderin en sluit je ogen.
‘n Jungske ging vur ‘t uurst naor school Hij kreeg ‘n vel papier en krijt En hij kleurde en kleurde ‘t hul vel vol Want kleure, da vond-ie fijn Mer de juffrouw zee: “Wat doe je daar, jongeman?” “Ik teken bluumkes, juffrouw” Ze zee: “We doen hier niet aan kunst, jongeman Bloemen zijn rood en de lucht is blauw” Je zult er rekening mee moeten houden Je bent hier niet alleen Als alle kinderen ‘ns deden zoals jij Waar moest dat dan toch heen, ik zeg je Bloemen zijn rood, jongeman Blaadjes zijn groen ‘t Heeft geen enkele zin om ‘t anders te zien Dus waarom zou je ‘t dan nog anders doen”
Mer ‘t jungske zei “Ja mer juffrouw, d’r zijn zoveul kleuren bloemen Zoveul kleuren blaadjes, zoveul kleuren, overal Zoveul kleuren zijn nie op te noemen Mer ik zie ze allemaol”
Mer de juffrouw zei: “Je bent ondeugend, jongeman Je zit te kliederen en je Nederlands is slecht Ik weet zeker dat je ‘t alletwee veel beter kan Ik wil dat je herhaalt wat ik zeg
Bloemen zijn rood, jongeman Blaadjes zijn groen ‘t Heeft geen enkele zin om ‘t anders te zien Dus waarom zou je ‘t dan nog anders doen”
Mer ‘t jungske zei “Ja mer juffrouw, d’r zijn zoveul kleuren bloemen Zoveul kleuren blaadjes, zoveul kleuren, overal Zoveul kleuren zijn nie op te noemen Mer ik zie ze allemaol”
Mer de juffrouw zei: “Dit duurt me nou te lang Je moet maar weten hoe ’t hoort” En ze zette ‘t jungske op de gang “Voor je bestwil” enzovoort Mer hij werd bang, zo na ‘nen tijd Klopte zachtjes aan de deur En hij zei: “Juffrouw, ik heb wel spijt” En hij kreeg ‘n kleur toen-ie zei
“Bloemen zijn rood Blaadjes zijn groen ‘t Heeft geen enkele zin om ‘t anders te zien Dus waarom zou ik ‘t anders doen”
Mer d’n tijd ging dur, gao altijd dur En hij ging naor de tweede klas En de juffrouw was hul anders as die daorvur Ze was nieuw, ze was er pas En ze lachte vriendelijk toen ze zei “Tekenen doe je voor je lol Je krijgt genoeg papier en krijt van mij Teken maar je hele vel vol”
Mer ‘t jungske tekende bloemen Gruun en rood, en in de rij En toen de juffrouw vroeg waorum Kreeg-ie weer ‘n kleur, en-ie zei
“Bloemen zijn rood Blaadjes zijn groen ‘t Heeft geen enkele zin om ‘t anders te zien Dus waarom zou ik ‘t anders doen”
Met dank aan Peter Vervloet die ons op dit bijzondere liedje wees Credits Illustratie: Wildflower1555
Jarenlang heb ik mijn dochter laten geloven dat ze kon toveren. Als ze zei ‘Hocus pocus pilatus pas, ik wou dat de auto open was!’ dan opende de kofferbak van de auto zich op magische wijze. Die blik in haar ogen. Haar blijvende verbazing dat het elke keer weer lukt. De onvoorstelbare kracht van haar toverkunst. Onbetaalbaar. Ze vertelde er meermalen vol trots over aan haar vriendjes. En ook al zeiden zij vaker dan eens dat het helemaal niet kon, zij wist wel beter: zij kon namelijk écht toveren.
Toen gebeurde het onvermijdelijke. Op een middag tijdens het uitspreken van haar toverspreuk ontdekte ze dat ik op het knopje van de afstandsbediening van de auto drukte. Ik moest direct de sleutel bij haar inleveren en weg was haar toverkracht. Wat was ze boos. Woedend. Verdrietig. Teleurgesteld. Ze kroop achter in de auto ineen toen ze het ontdekte. Opgevouwen met haar hoofd in haar schoot. Eenmaal thuis aangekomen verdween ze stampvoetend naar boven en gooide de deur van haar kamer dicht. Haar vriendjes bleken toch gelijk te hebben. Ze had helemaal geen toverkracht. En zij stond in haar hemd. Wat een imagoschade. Papa heeft gelogen. “Ik wil niets meer te maken hebben fantasie! Nooit meer” roept ze nu nog. Wekenlang nadat het is gebeurd.
Ik heb ontzettend veel spijt van wat ik heb veroorzaakt. Het was natuurlijk met de beste bedoelingen: ik wilde haar laten zien dat magie en fantasie overal om ons heen is. Dat zij zelf magisch is, door haar verbeeldingskracht en toverkracht. Maar ik had nooit een ‘leugen’ mogen gebruiken om dat zo onder de aandacht te brengen, dat besef ik nu. Dat is fout geweest. Ze wilde niet meer met ons avondeten die avond. Dat was nog nooit eerder gebeurd. Ik heb haar bordje eten naar boven gebracht. Naar haar kamertje waar ze in protest voorovergebogen aan haar bureautje zat en me zonder aan te kijken sommeerde uit haar kamer te gaan. Ik heb haar met tranen in mijn ogen mijn excuses aangeboden. Ik had er echt pijn van in m’n hart. Dit had papa natuurlijk nooit zo mogen doen. Haar boosheid was volkomen terecht.
Maar magie en fantasie zijn en blijven wel krachtige instrumenten om een complexe boodschap over te brengen en de verbeeldingskracht aan te zetten. Overal is magie als je ervoor open staat. Natuurlijk praat de wolf niet tegen roodkapje en komen er geen gouden munten uit het achterwerk van een ezel, maar soms ontleen je kracht aan de held in een verhaal. Kan een verlies beter worden verwerkt. Blijf je op het juiste pad. Of ga je er juist vanaf. Of kan een rauwe werkelijkheid weer draagbaar worden. Juist aan die verbeeldingskracht kun je kracht ontlenen.
Sofía is nu bijna zeven jaar oud. En ondanks dat ik een nare wond bij haar heb veroorzaakt weet ik zeker dat mijn oprechte excuses en uitleg van mijn werkelijke bedoeling haar helpen. En dat ze haar fantasie en de verbeelding weer volop de ruimte geeft.
Maar wat moet ik in nu vredesnaam met Sinterklaas? Vertellen hoe het werkelijk zit zodat zij haar vriendjes en vriendinnetjes dit keer voor is en we het vertrouwen niet opnieuw schaden? Of moet ik het Sinterklaasverhaal in haar klas, in het dorp en in de maatschappij z’n beloop laten met alle gevolgen van dien?
Ik weet oprecht niet wat ik het beste kan doen. Wat zou jij doen?
Mijn naam is André Le Cat en ik ben ondernemer en vader van een prachtige knul van nu negen jaar. Op zijn 4e ging hij naar school, zoals alle kinderen van zijn leeftijd, maar hij werd er doodongelukkig. Via via kwam ik in aanraking met het concept ‘democratische school’, waar de verantwoordelijkheid voor het leren veel meer bij het kind zelf wordt neergelegd. Mijn zoontje maakt zijn eigen studieplan en formuleert zijn eigen leerdoelen – in zijn eigen tijd en in volledige vrijheid. Binnen enkele jaren tijd heb ik hem weer helemaal op zien bloeien en dat heeft mij enorm geraakt. Ik gun dit alle kinderen!
Enige tijd terug zag ik het filmpje van Arthur en Patrick: ‘Doen is de beste manier van denken’. Hiermee viel voor mij alles op z’n plek: een betere verbeelding van democratisch onderwijs had ik nog niet eerder zo gezien. Daarom laat ik graag en veel dit filmpje zien als mensen meer willen weten. Samen met de investeerder van de democratische school van mijn zoontje Lumiar ben ik bezig om te onderzoeken hoe we nog meer van dit soort vernieuwende scholen kunnen openen. We denken zelfs al nog verder vooruit en willen in de toekomst ook graag democratische middelbare scholen openen. De financiering van het geheel is nog wel een zoektocht: er is geen steun vanuit het rijk, maar ‘onze’ school is wel financieel gezond door een innovatieve constructie waarbij de naastgelegen BSO bijdraagt aan de democratische school.
Het filmpje van de Vrije Denkers gaat over meer dan alleen kinderen en onderwijs; het gaat ook over hoe een school je voorbereid op een functie, op het werk later. En daar zie ik ook verschuivingen plaatsvinden; in deze tijd is hoe je dingen doet (talent en vaardigheden) belangrijker dan dat wat je weet (kennis); steeds meer mensen worden aangenomen op hun competenties. Waarom zou je dat niet al op een basisschool veel meer ontginnen en tot bloei laten komen? Zo bereid je kinderen echt goed voor op de maatschappij en hun rol daarin. In enkele minuten raken de Vrije Denkers met hun video de kern van waar ik voor sta en waar ik voor wil gaan. Ik hoop ook echt met ze samen te kunnen werken om dit voor heel Nederland bereikbaar te maken.
