Vanwege de corona-crisis en het verbod op bijeenkomsten, hebben wij de komende maanden geen workshops of inspiratiesessies op de agenda staan. Je zou kunnen concluderen dat we dan dus geen belangrijk werk doen, maar niets is minder waar. En dat geldt voor de meeste mensen die op dit moment geen werk of geen opdrachten hebben: het gaat niet zozeer om wát je doet, maar wel om de specifieke ‘behoeftelaag’ waarop je dit doet. En dan doel ik op de behoeftelagen van de piramide van Maslow. Want elke laag kent z’n eigen ‘vitale beroepen’.
Het werk dat wij doen, speelt zich met name af in de bovenste helft van de piramide: zelfontplooiing, leiderschap, de zoektocht naar vrijheid en waardecreatie en erkenning van vakmanschap. Op die lagen is wat wij doen van waarde. Maar als maatschappij zijn we nu collectief gedwongen een paar tredes lager te gaan vanwege (de dreiging van) het corona-virus. Dat is ook niet meer dan logisch. Wat nu belangrijker dan ooit is, is continuiteit, veiligheid, voedsel en zorg. De meeste maatregelen worden momenteel ook op deze specifieke lagen afgekondigd.
En vooral de mensen die beroepen uitoefenen in deze behoeftelagen van de piramide spelen nu een cruciale rol. Ze zijn natuurlijk altijd al belangrijk geweest, maar het wordt nu echt goed zichtbaar en merkbaar voor iedereen. Ze zijn van levensbelang om de piramide een solide basis te geven. Zo ver is duidelijk en is het natuurlijk veel meer dan dat applaus waard. En beroepen die zich richten op de andere behoeftelagen zijn niet minder belangrijk, maar nu gewoonweg minder urgent. En dat komt vast terug, maar zal niet/nooit meer hetzelfde kunnen zijn. De basis is immers veranderd.
De behoefte aan veiligheid en zekerheid geven het belang aan van deze basisbehoeften. Wanneer hier niet aan wordt voldaan worden we angstig. Mensen zijn in de basis ook sociale dieren en wat er nu gebeurt in een ‘ bijna lockdown’ voelt ‘tegennatuurlijk’ (of ‘natuurlijk’ als je er nog preciezer naar kijkt maar da‘s voor een andere blog) – fysieke contacten worden sterk aan banden gelegd, terwijl dat nu juist op de behoeftelaag van Maslow ligt waar momenteel het vergrootglas op ligt: heel erg nodig dus. We gaan dan maar massaal de natuur in omdat het werken op kantoor niet meer kan en thuis de muren ook op de mensen afkomen. Onverstandig, maar ook wel een logische sociale reflex. Je weet immers niet vantevoren dat er meer mensen zijn die op dat idee gekomen zijn en dat het daarmee dus ook ineens weer een nieuwe onveilige plek wordt. Dat dat dan dus weer tot nieuwe maatregelen leidt is onontkoombaar, maar laten we vooral met elkaar leren hoe moeten omgaan met de nieuwe wereld waarin we belanden. Met mildheid en begrip. Een strengere, dwingender toon hoeft niet altijd liefdeloos te zijn of met grofheid gepaard te gaan.
Blijf daarom mild en begripvol naar elkaar zou onze suggestie zijn. Het is voor iedereen zoeken naar een nieuwe waardebalans en elk individu doet dit op z’n eigen manier. We moeten het uiteindelijk toch met elkaar zien te redden. De behoeftepiramide kan alleen stapelen als iedereen bereid is elkaar een plek te gunnen en waarde te leveren naar vermogen.
Vitale beroepen zijn overal en op elke laag te vinden maar niet op elk moment even urgent. De noodzaak ligt nu op de basisbehoeften, dus kijk wat je daarin kan bijdragen, juist als je niet dagelijks op die behoeftelagen opereert.
Sterkte in jouw persoonlijke zoektocht naar de betekenis van wat van waarde is voor jou, jouw omgeving en jouw werk. En wees vooral niet onnodig terughoudend in het herijken van ‘jouw bedoeling’. Deze tijd vraagt om andere handen, voeten en hoofden.
De maatregelen zoals gisteren door de drie ministers afgekondigd om de economie te ondersteunen zijn ook voor ons uitermate welkom. Hadden we immers een maand geleden nog een prima vooruitzicht op een groot aantal spreekbeurten, groot en klein, is dat vandaag volledig weggevaagd. Ons uitzicht op inkomsten is in twee weken verdampt van ‘prima’ naar ‘nul, niks, nada’ de komende weken en maanden. En wij zijn volledig afhankelijk van al die prachtige bijeenkomsten. En een spreker zonder publiek is tamelijk schraal. Althans …
… er zijn vele collega sprekers, trainers, workshopleiders die op beeldscherm hun boodschap en kennis aanbieden en een virtuele vorm hebben gevonden. Ook wij zouden dat kunnen overwegen, maar onze workshopvorm leent zich daar minder voor. We koppelen veel interactie met en beweging in het publiek aan de onderlinge dynamiek die we juist door die fysieke aanwezigheid weten te bewerkstelligen. Wij zoeken onze toegevoegde waarde in de rijkheid van menselijke aanwezigheid in samen leren, samen plezier beleven. We streven er naar dat mensen elkaar in verwondering en verbazing aankijken en aanstoten bij verworven inzichten en doorvoelde oefeningen. Deze ervaring en beleving verschralen flink in een virtuele vorm. En natuurlijk als deze economische ‘freeze’ lang gaat duren heroverwegen we wat slim is om te doen en op welke andere wijze we van waarde kunnen zijn.
Wij hebben dus forse maatregelen moeten nemen om deze plotselinge omslag in inkomsten het hoofd te bieden. Zo halveren we ons “salaris” voor komende maanden en spreken we onze reserves aan om de duur van de inkomstenterugval te overbruggen. Misschien dat we zelfs naar het scenario ‘geen salaris’ moeten overgaan en de aangeboden hulp in de vorm van ondernemersbijstand wel zullen moeten aangrijpen. Liever niet, maar de hypotheek en andere kosten lopen ook voor ons gewoon door.
Over die hypotheek gesproken, het verbaast het ons dat ondanks de ondersteunende en sympathieke maatregelen die de overheid neemt, er geen enkel signaal van de banken komt anders dan een brief dat ze zich genoodzaakt zien om de rente verder te verlagen en op termijn rente zelfs in rekening gaan brengen. Géén opschorting van hypotheekbetaling, géén geruststellende of begripvolle boodschap van partijen in de financiële sector die de ongerustheid van mensen zouden kunnen wegnemen. Het zou de bankensector sieren als ze ook een coulant signaal zouden afgeven.
En ja, we hebben er zeker zelf voor gekozen om dit avontuur aan te gaan zoals Wiebes dat naar eigen zeggen ‘ongelukkig’ uitdrukte. Maar ook wij betalen netjes de inkomstenbelasting zoals ook ieder in loondienst, dus steun moet er zijn voor elke belastingbetalende Nederlander. Ook wij hebben immers door hard werken (en met méér eigen risico) bijgedragen aan de miljardenpot die nu wordt aangesproken voor deze steun voor ondernemend Nederland. Gelukkig is dat enigszins rechtgezet met de toespraak gisteren.
Voordeel van deze ‘gedwongen’ pauze is dat we ons nog meer kunnen richten op wat nu thuis en in de buurt nodig is. Thuisonderwijs, telefonische hulp op afstand voor mensen die daar behoefte aan hebben, direct of indirect hulp bieden aan de mensen in de zorg. Kijken wat er op 1,5 meter afstand of virtueel nog wel gedaan kan worden.
Er blijft genoeg te ‘doen wat nodig is’ én over na te denken wat er nog meer zou kunnen. Wij wensen ook iedereen veel sterkte, wijsheid en inspiratie toe.
Laatst spraken we met iemand die zich op heel veel verschillende manieren actief inzet om de wereld mooier te maken. Hij helpt ondernemers met financiële problemen, is coach en aanjager van nieuwe manieren van ondernemen. Hij bruiste van energie toen hij plots zei:
‘Ik heb haast! Ik moet nog zo veel verbeteren aan de wereld!. Ook jullie moeten opschalen, bereik vergroten, nog meer doen!’
Wij snappen die behoefte om dingen anders te willen zien, dat hebben wij zelf ook. Maar tot haast of opschaling laten wij ons toch minder snel verleiden. Het gaat namelijk vooral om de actie zelf. De continue beweging. De stap 1. Vandaag. Nu. Consistent zijn in het ‘doen’.
Dat je de stap zet is dus van belang, maar nog krachtiger is met hoeveel anderen je die stappen zet. Dan gaat de kracht van het collectief voor je werken: als je met jouw stappen andere mensen enthousiast maakt, en zij gaan ook stappen in die richting zetten, dan bereik je vanzelf een kantelpunt waarop de verandering ineens een feit is. Je kan het alleen willen doen – en daar is niets mis mee – maar je kan ook anderen inspireren met je enthousiasme voor een mooiere wereld. Alleen ga je misschien soms sneller, maar samen kom je vaak verder.
Daarbij speelt ook de kracht van kleine stapjes een grote rol. Elke dag de wereld 1% mooier maken betekent dat de wereld al na één jaar 37x mooier is dan de dag waarop je startte. En die wereld kan de echte grote wereld zijn, of alleen Nederland, of alleen jouw dorp, of alleen jouw gezin of alleen jouw innerlijke wereld. Je hoeft dus niet het gevoel te hebben dat je méér moet doen, dat het sneller moet en efficiënter. Het gaat om effectiever – en dan is het voldoende om elke dag consequent een stap 1 te zetten, anderen uit te nodigen dat ook te doen en erop vertrouwen dat je met elkaar een beweging van omvang kunt realiseren.
Ik ben Inge Loman en ik werk als Adviseur Kwaliteit in het Ziekenhuis Tergooi. Het is een drukke baan en in combinatie met een gezin met twee kleine kinderen kom je al snel tijd te kort.
In de workshop ‘Hoe dan? Doe dan!’ werden we uitgedaagd om een groter doel (bedoeling) te formuleren, voor mij: ‘meer tijd voor mijn gezin’ en die vervolgens op te delen in kleine stapjes. Ik liep al een tijdje met het idee rond om hulp te vragen in bijvoorbeeld het huishouden. Maar dat voelde als een heel project (hoe dan?) en ik kwam er maar niet aan toe. Tot ik deze workshop van de Vrije Denkers volgde en we uitgenodigd werden om in twee minuten (Doe dan!) een allereerste, kleinste stapje in de richting te zetten van waar we graag naar toe wilden. In die twee minuten heb ik mij heb geregistreerd bij werksters.nl. Binnen een week nam iemand contact op, ze is langs gekomen en niet meer weggegaan.
Ik had gewoon nooit nagedacht over ‘kleine stapjes’. Meestal ben ik heel resultaatgericht en dat betekent dat ik vooral nadenk over hoe het er op het eind uit moet zien. Dat is vaak zo groot en overweldigend, dat ik het heel moeilijk vind om te beginnen. Maar tijdens de workshop lieten Arthur en Patrick zien dat je elk project, elke uitdaging kunt onderverdelen in stap 1, en daarna weer stap 1.
De stap 1 die ik tijdens hun workshop gezet heb, heeft me heel veel tijd en ruimte opgeleverd. Het is zo heerlijk om niet meer na te hoeven denken over schoonmaken. Zo hebben we nu ook geregeld dat de boodschappen thuisbezorgd worden, wat ons nog meer tijd samen oplevert. Maar het is vooral de mentale ruimte die we daarmee gekregen hebben, waardoor nu zelfs een derde kindje op komst is. Dus we hebben die tijd goed besteed!
Het idee dat je een groot project, een grote vraag kunt opdelen in kleine stappen was voor mij echt een eyeopener. Het ligt heel erg voor de hand, ik had het me alleen nooit gerealiseerd. En door daarmee te experimenteren tijdens de workshop, merkte ik gelijk het effect van een stap 1.
De boodschap die ik heb meegekregen is dat sommige dingen zo groot lijken dat ze verlammen, maar dat het met één kleine eerste stap wél mogelijk is. Dat pas ik nu ook succesvol toe in mijn werk, waar we veel met projecten en ‘stippen op de horizon’ werken. De gezondheidzorg waar ik in werk een redelijk trage sector, terwijl de omgeving heel snel verandert. Dan kun je alleen bijblijven met kleine stapjes, want een heel plan is vaak al achterhaald op het moment dat je ‘m gemaakt hebt. Zo willen we bijvoorbeeld af van de enorme hoeveelheid registraties, maar je kan ze niet allemaal in één keer schrappen. Een hele tijd gebeurt er dan niets, totdat je je realiseert: ik kan ze één voor één doen. Het gaat niet om ‘alles’, het gaat om ‘nummer 1 ‘en daarna kijken welke volgende registratie aangepakt kan worden.
Voordat ik kwaliteitsmedewerker werd, was ik verpleegkundige. Dan werk je met één patiënt op één moment, en kun je uit de hulp die je biedt heel veel voldoening halen. De staffunctie die ik nu heb, waarin ik verder van patiënten sta en waarin ik met projecten met meerdere indicatoren werk, geeft minder snel voldoening, omdat het vaak langer duurt. Maar met de kleine stappen, 1 voor 1, van de Vrije Denkers, haal ik veel gemakkelijker voldoening uit wat ik nu doe. Én heb ik nu dus ook meer tijd voor mijn gezin.
Mijn naam is Alëna Butorova en ik heb de Vrije Denkers leren kennen tijdens een UWV inspiratiedag in februari 2020. De verbinding met hen en andere denkers, doeners en zoekers die dag heeft mijn leven echt een nieuwe impuls gegeven.
In mijn zoektocht naar een nieuwe baan heb ik mij voorgenomen werk te vinden waar ik eindelijk mijn vleugels kan spreiden en kan zijn wie ik werkelijk ben. Een passende, veilige en prettige werkplek waarvan ik kan zeggen ‘ja, hier hoor ik bij’. Gaandeweg bleek het voor mij een grote uitdaging te zijn om zo’n plek te vinden in de maatschappij. Ik heb verschillende banen gehad, maar elke keer merkte ik dat het snel ging schuren tussen wat er vanuit de organisatie of instelling werd gevraagd en waar ik voor stond. Mijn integriteit werd flink op de proef gesteld, maar uiteindelijk koos ik er iedere keer voor om trouw te blijven aan mezelf.
Tijdens de workshop ‘Doen is de beste manier van denken’ realiseerde ik mij dat ik in mijn zoektocht langzamerhand het geloof en vertrouwen had verloren dat het ooit nog goed zou komen, waardoor ik mij ongemerkt steeds meer geïsoleerd had van de buitenwereld. En nu, door mij opnieuw verbonden te hebben gevoeld met de mensen die net als ik ervoor kiezen om trouw te blijven aan wie zij zijn en waar zij voor staan, werden mijn vertrouwen, gedrevenheid en passie plotseling weer voelbaar in heel mijn lijf. Alsof er een knop werd omgezet.
Ik voelde een enorme verbondenheid met Arthur en Patrick en hun verhaal en het werd mij duidelijk dat ik helemaal niet alleen ben. Ik ben eraan herinnerd dat er meer mensen zijn die streven naar en behoefte hebben aan een andere manier van doen en denken. Ik kreeg direct weer zin om met frisse energie er tegenaan te gaan. Zij inspireerden mij om de verbinding met anderen weer op te zoeken en aan te gaan. Met andere woorden: DOEN! Zij gaven mij het gevoel van herkenning en erkenning en dat voelde als thuiskomen,
Ik kan er nu weer vol voor gaan!